جدول رتبه بندی زبان‌های برنامه نویسی در May 2025 (بر اساس شاخص TIOBE)

در دنیای پر سرعت و همیشه در حال تغییر برنامه‌ نویسی، انتخاب زبان مناسب برای پروژه‌ها و یادگیری می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. یکی از معتبرترین منابع برای ارزیابی محبوبیت و استفاده زبان‌های برنامه‌نویسی، “TIOBE Index” است. این شاخص با تحلیل داده‌ها و جستجو از منابع مختلف در سطح اینترنت، یک رتبه‌بندی از زبان‌های برنامه‌نویسی ارائه می‌دهد که نه تنها برای برنامه‌نویسان حرفه‌ای، بلکه برای دانش‌آموزان، توسعه‌دهندگان و حتی شرکت‌ها نیز کاربردی است.

در این مقاله از مجله سبزلرن به بررسی “TIOBE Index” برای ماه مه ۲۰۲۵ می‌پردازیم و نگاهی به بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی این ماه خواهیم داشت. همچنین به تحلیل و بررسی روند تغییرات این رتبه‌ بندی و دلایل پشت آن می‌پردازیم تا بتوانید انتخاب‌های آگاهانه‌تری برای پروژه‌های آینده‌تان داشته باشید.

معرفی TIOBE Index

“TIOBE Index” یکی از شناخته‌ شده‌‌ترین شاخص‌های جهانی است که محبوبیت زبان‌های برنامه‌نویسی را بر اساس جستجوهای اینترنتی، تعداد منابع آموزشی، تعداد کدنویسان و تعاملات آنلاین اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص ماهانه توسط شرکت “TIOBE” منتشر می‌شود و به برنامه‌نویسان، مدیران پروژه‌ها و حتی کسانی که قصد یادگیری زبان‌های جدید را دارند، کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در انتخاب زبان برنامه‌نویسی بگیرند.

محاسبه “TIOBE Index” به‌وسیله الگوریتم‌هایی انجام می‌شود که از داده‌های مختلف مانند جستجوهای گوگل، ویکی‌پدیا، “Stack Overflow”، منابع آموزشی و تعداد کتاب‌ها و دوره‌های آموزشی استفاده می‌کند. این داده‌ها به‌‌طور پیوسته به‌روزرسانی می‌شوند تا رتبه‌ بندی دقیقی از زبان‌ها مشخص شود. به همین دلیل TIOBE Index به‌عنوان یکی از منابع معتبر در ارزیابی وضعیت زبان‌های برنامه‌نویسی شناخته می‌شود. 

این شاخص دیدی از روندهای جهانی زبان‌های برنامه‌نویسی ارائه می‌دهد و ابزاری مفید برای انتخاب یا تغییر زبان جهت یادگیری یا مسیر شغلی است.

جدول بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی برای ماه مه ۲۰۲۵

در این بخش، به معرفی زبان‌های برنامه‌نویسی می‌پردازیم که طبق TIOBE Index برای ماه مه ۲۰۲۵ در صدر قرار دارند. این زبان‌ها بر اساس میزان جستجوها، منابع آموزشی و کاربردهای مختلف رتبه‌بندی شده‌اند. در ادامه جدول ۱۰ زبان برتر این ماه را مشاهده می‌کنید.

این جدول نمایانگر تغییرات و روندهای محبوبیت زبان‌های برنامه‌نویسی در سطح جهانی است. در ماه مه ۲۰۲۵ نیز  پایتون همچنان با سهم ۲۵.۳۵٪ زبان پیشتاز است که نشان‌دهنده رشد چشمگیر این زبان در دنیای برنامه‌نویسی است. همچنین زبان‌هایی مانند C++، Java و Go نیز همچنان در صدر جدول قرار دارند.

تغییرات این ماه نشان‌دهنده‌ی رشد پایتون به‌ ویژه در زمینه‌های هوش مصنوعی و علم داده‌ها است. از طرفی، زبان‌هایی مانند #C و C شاهد نزول‌هایی بوده‌اند که می‌تواند به تغییرات در تقاضای بازار یا تغییرات تکنولوژیکی مرتبط باشد.

برای مشاهده لیست کامل ۵۰ زبان برتر، می‌توانید به صفحه رسمی TIOBE Index مراجعه کنید.

تحلیل روند تغییرات رتبه زبان های برنامه نویسی

در این بخش، به تحلیل روند تغییرات زبان‌های برنامه‌نویسی در “TIOBE Index” برای ماه مه ۲۰۲۵ می‌پردازیم و دلایل احتمالی این تغییرات را بررسی خواهیم کرد.

رشد پایتون

یکی از مهم‌ترین تغییرات این ماه، رشد چشمگیر پایتون است که همچنان در صدر جدول قرار دارد و سهم آن به ۲۵.۳۵٪ افزایش یافته است. این زبان به‌ ویژه در هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و علم داده‌ها کاربرد بسیار گسترده‌ای دارد. این رشد می‌تواند ناشی از تقاضای بالا برای این فناوری‌ها باشد که در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. همچنین پایتون به‌عنوان یک زبان ساده و کاربردی برای مبتدیان و حرفه‌ای‌ها در حال گسترش است و این باعث شده تا توسعه‌دهندگان بیشتری به یادگیری آن روی بیاورند.

کاهش سهم #C

در مقابل #C شاهد کاهش سهم خود به ۴.۲۲٪ بوده است، که نسبت به ماه گذشته کاهش ۲.۲۷٪ را نشان می‌دهد. این تغییر ممکن است به دلیل تغییرات در تقاضا برای توسعه نرم‌افزارهای مبتنی بر ویندوز یا کاهش استفاده از .NET باشد. اگرچه #C هنوز زبان محبوبی در حوزه‌هایی مانند بازی‌سازی و توسعه نرم‌افزارهای ویندوز است، اما شاید رقبایی چون Python و JavaScript باعث شده‌اند که تقاضا برای این زبان کمی کاهش یابد.

رشد Go و SQL

زبان‌های Go و SQL نیز شاهد افزایش‌های قابل توجهی در این ماه بوده‌اند. Go با افزایش ۱.۱۰٪ در سهم خود، نشان‌دهنده رشد آن در زمینه‌های سیستم‌های مقیاس‌پذیر و توسعه سرویس‌های ابری است. همچنین SQL با رشد ۰.۴۵٪ همچنان به‌عنوان زبان اصلی پایگاه داده‌ها و پرس‌وجوهای داده‌ای در پروژه‌های مختلف باقی مانده است.

کاهش محبوبیت C و ++C

زبان‌های C و ++C نیز با کاهش‌هایی در رتبه خود مواجه شده‌اند. با وجود اینکه این زبان‌ها همچنان در توسعه سیستم‌های سطح پایین و بازی‌سازی استفاده می‌شوند، تغییرات در فناوری‌های جدید و تقاضای بیشتر برای زبان‌های سطح بالاتر ممکن است باعث کاهش محبوبیت این زبان‌ها شده باشد.

Delphi/Object Pascal و Visual Basic

زبان‌های “Delphi” و “Visual Basic” نیز شاهد رشدهای قابل توجهی بوده‌اند. این زبان‌ها اگرچه در مقایسه با زبان‌های مدرن‌تر مانند “Python” و “JavaScript” کمتر استفاده می‌شوند، اما در برخی زمینه‌ها نظیر توسعه اپلیکیشن‌های دسکتاپ و سیستم‌های قدیمی همچنان کاربرد دارند. این زبان‌ها در میان توسعه‌دهندگان سنتی که با تکنولوژی‌های قدیمی‌تر کار می‌کنند، محبوب هستند.

تغییرات TIOBE Index برای ماه مه ۲۰۲۵ نشان‌دهنده‌ تاثیر تحولات فناوری و تقاضای بازار بر رتبه‌بندی زبان‌های برنامه‌نویسی است. زبان‌هایی که به‌طور فعال در فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و توسعه ابری کاربرد دارند، مانند “Python” و “Go”، به رشد خود ادامه می‌دهند. از سوی دیگر، زبان‌هایی که به‌طور سنتی برای سیستم‌های سطح پایین و نرم‌افزارهای خاص استفاده می‌شدند، ممکن است با کاهش‌هایی در رتبه خود مواجه شوند.

محدودیت‌ها و ضعف‌های TIOBE Index

اگرچه TIOBE Index یکی از معتبرترین شاخص‌ها برای رتبه‌بندی زبان‌های برنامه‌نویسی است و اطلاعات مفیدی را در اختیار برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد، اما این شاخص نیز دارای محدودیت‌ها و نقاط ضعفی است که باید به آن‌ها توجه کرد. در این بخش به برخی از این محدودیت‌ها اشاره می‌کنیم:

۱. وابستگی به جستجوهای اینترنتی

TIOBE Index بیشتر بر اساس داده‌های جستجوهای اینترنتی، تعداد جستجوها و منابع آنلاین مانند ویکی‌پدیا، Stack Overflow و سایر وب‌سایت‌ها رتبه‌بندی می‌کند. این روش ممکن است نواقصی داشته باشد، زیرا همه برنامه‌نویسان و کاربران فعال در جامعه برنامه‌نویسی ممکن است جستجوهای خود را از طریق این منابع انجام ندهند. به‌عنوان مثال بسیاری از توسعه‌دهندگان از منابع و ابزارهای دیگر برای یادگیری و تحقیق استفاده می‌کنند که ممکن است در محاسبات TIOBE نادیده گرفته شوند.

۲. عدم در نظر گرفتن مقیاس‌پذیری پروژه‌ها

TIOBE Index بیشتر بر اساس محبوبیت زبان‌ها و تعداد جستجوهای اینترنتی تمرکز دارد و به طور کامل به معیارهایی مانند مقیاس‌پذیری پروژه‌ها یا موفقیت تجاری زبان‌ها نمی‌پردازد. زبان‌هایی مانند Ruby یا PHP که در پروژه‌های خاص و مقیاس‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرند، ممکن است در این شاخص به اندازه‌ای که شایسته آن هستند برجسته نشوند.

۳. عدم توجه به کاربردهای خاص زبان‌ها

TIOBE به طور عمومی زبان‌ها را رتبه‌بندی می‌کند، اما هیچ‌گونه تحلیل عمیقی از کاربردهای خاص هر زبان در صنایع مختلف یا نیازهای بازار کار ارائه نمی‌دهد. به عنوان مثال، زبان‌هایی مانند R که در تحلیل داده‌ها و علم آمار به‌طور گسترده استفاده می‌شوند، ممکن است در TIOBE از نظر رتبه پایین‌تری داشته باشند، در حالی که در برخی از حوزه‌های تخصصی بسیار مورد استفاده هستند.

۴. توجه کم به پروژه‌های منبع‌باز

TIOBE توجه زیادی به پروژه‌های منبع‌باز “Open Source” ندارد، در حالی‌که بسیاری از زبان‌ها مانند “Python”،”JavaScript” و “Rust” در پروژه‌های منبع‌باز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این زبان‌ها ممکن است با وجود کاربرد زیاد در صنعت، در نتایج جستجوهای اینترنتی کمتر نمایان شوند.

۵. در نظر نگرفتن کیفیت کد و مقبولیت در جامعه توسعه‌دهندگان

TIOBE فقط بر اساس تعداد جستجوها و منابع آنلاین رتبه‌بندی می‌کند و به کیفیت کد، امنیت یا محبوبیت زبان در بین توسعه‌دهندگان حرفه‌ای توجه نمی‌کند. برای مثال یک زبان ممکن است در جستجوها محبوب باشد، اما از نظر کیفیت کد یا امنیت به اندازه زبان‌های دیگر بهینه نباشد. این امر می‌تواند تصویر نادرستی از جایگاه واقعی زبان‌ها در دنیای برنامه‌نویسی ایجاد کند.

۶. تمرکز بر داده‌های عمومی و غیردقیق

TIOBE برای جمع‌آوری داده‌ها به منابع عمومی مانند جستجوهای گوگل، ویکی‌پدیا و “Stack Overflow” متکی است که گاهی ممکن است داده‌های دقیقی ارائه ندهند. بسیاری از پروژه‌ها و زبان‌ها از طریق منابع خصوصی یا خاص در دسترس هستند که در TIOBE در نظر گرفته نمی‌شود، بنابراین این شاخص ممکن است تصویر کاملی از وضعیت واقعی زبان‌ها در صنعت به ما ندهد.

جمع‌بندی

در این مقاله شاخص TIOBE ماه مه ۲۰۲۵ را بررسی کردیم؛ زبان‌هایی مانند++Python،C  و Java همچنان محبوب‌اند و زبان‌هایی مانند Go و SQL نیز رشد قابل‌توجهی در پروژه‌های داده‌محور دارند. این شاخص می‌تواند برای تصمیم‌گیری در یادگیری زبان‌های جدید مفید باشد، اما به‌دلیل تکیه بر داده‌های جستجو و عدم توجه به کیفیت کد یا نیاز بازار کار، بهتر است در کنار منابع دیگر استفاده شود. شما می‌تونید زبان‌های ترند و محبوب برنامه‌نویسی رو در دوره‌های آنلاین آکادمی سبزلرن یاد بگیرید و مسیر حرفه‌ای‌تون رو با آگاهی بیشتری ادامه بدید.