پایتون یا جاوا – مقایسه زبان Python و Java

زبان‌های برنامه نویسی، اساس و پایه علوم کامپیوتر هستند و برنامه نویسان با استفاده از آنها، می‌توانند اهداف خود را پیش ببرند. با توجه به تنوع بالای زبان‌های برنامه نویسی، انتخاب یکی از آنها برای افراد تازه‌کار دشوار است. این موضوع به دلیل تنوع زبان‌های برنامه نویسی مشهور، سخت‌تر هم می‌شود. انتخاب بین پایتون یا جاوا، یکی از دوراهی‌های دشوار در شروع برنامه نویسی است. هرکدام از این دو زبان، دارای ویژگی‌ها و کاربردهای مختلفی هستند و انتخاب یکی از آنها بدون درنظر گرفتن تفاوت‌ها، چندان عاقلانه نیست. در ادامه در آکادمی سبزلرن، به بررسی این دو زبان در بخش‌های مختلف می‌پردازیم و دلایلی که باعث می‌شود از بین جاوا یا پایتون، یکی را انتخاب کنید، بیان می‌کنیم.

پایتون چیست؟

پایتون یک زبان برنامه نویسی سطح بالا، همه‌منظوره و نزدیک به زبان انسان است که در اوایل دهه 1990 میلای منتشر شده است. پایتون یک زبان پویا بوده و نوع متغیرهای تعریف شده، براساس مقادیر درون آن مشخص می‌شوند. از این زبان برنامه نویسی در بسیاری از حوزه‌های برنامه نویسی استفاده می‌شود و در هرجایی که امکان استفاده از یک زبان برنامه نویسی وجود داشته باشد، کاربرد دارد.

اگر با زبان برنامه نویسی پایتون آشنایی ندارید پیشنهاد می‌کنم مقاله پایتون چیست؟ را مطالعه کنید؛ این مقاله می‌تواند برای آشنایی بیشتر با پایتون و ویژگی‌هایش مفید باشد.

جاوا چیست؟

جاوا درست مثل پایتون، یک زبان برنامه نویسی همه‌منظوره است که سینتکس پیچیده‌تری نسبت به Python دارد. جاوا یک زبان استاتیک (Static) است؛ به این معنی که در زمان تعریف متغیرها، باید نوع آنها را تعیین کنید. این زبان برنامه نویسی در سال 1995 با شعار «یک بار بنویس و همه‌جا استفاده کن» منتشر شده است. java زبان برنامه نویسی اصلی برای توسعه اندروید بوده و برای سال‌ها، به عنوان بهترین زبان برای توسعه نرم افزارها و بازی‌های موبایل شناخته می‌شد.

در ادامه طبق شاخص‌های تعیین شده، مقایسه زبان‌های پایتون و جاوا را  خواهیم داشت تا در انتها، بتوانید زبان موردنظر خود را بین پایتون یا جاوا، انتخاب کنید.

مقایسه پایتون و جاوا در بخش‌های مختلف

سختی یادگیری، سینتکس و خوانایی کدها، سرعت اجرا، تنوع فریمورک‌ها، میزان محبوبیت و بازارکار، معیارهای ما برای مقایسه زبان برنامه نویسی Python و Java هستند. در ادامه، به صورت مفصل هر زبان را با توجه به معیارهای گفته شده بررسی می‌کنیم.

Python یا جاوا: خوانایی کدها و Syntex

نحو یا سینتکس، به شیوه نوشتن کدهای یک زبان برنامه نویسی گفته می‌شود که تعیین کننده نحوه قرارگیری دستورات و عبارات در زبان برنامه نویسی است. پایتون دارای نحو بسیار ساده‌ای است که شباهت زیادی به زبان انگلیسی دارد؛ به همین دلیل خواندن و درک آن بسیار ساده‌تر از جاوا است. همچنین در پروژه‌های یکسان، حجم کدهای نوشته شده با پایتون کمتر و کوتاه‌تر است. علاوه بر این، زبان پایتون برخلاف java یک زبان برنامه نویسی پویا (Dynamic) است. در پایتون نیازی به تعیین نوع متغیرها و داده‌ها نیست و در زمان اجرای کدها، نوع متغیر توسط مفسر تشخیص داده می‌شود.

قطعه کد زیر، همان برنامه معروف Hello World است با زبان پایتون نوشته شده است:

Print ("Hello World")

از طرف دیگر، جاوا دارای سینتکس پیچیده‌تر و نحو نامفهوم برای تازه‌کاران است. علاوه بر این، در java برای هر قطعه کد باید یک کلاس تعیین کنید که حجم کدهای نوشته شده را افزایش می‌دهد. همچنین با توجه به استاتیک بودن این زبان، باید نوع متغیرها در زمان توسعه مشخص شود.

کد پایین، نسخه دیگری از برنامه Hello World است که با زبان جاوا نوشته شده است:

class Main{
            public static void main(String... args) {
            System.out.println("Hello World!");
            }
}

در کل، سینکتس و خوانایی پایتون بسیار بهتر از جاوا است و افراد مختلف بدون هیچگونه دانش برنامه نویسی، می‌توانند به راحتی با آن ارتباط برقرار کنند.

پایتون یا جاوا: سختی یادگیری برای تازه‌کارها

طبق شواهد، زبان‌های سطح بالا که دارای سینتکس ساده و قابل فهم هستند، محبوبیت بالاتری بین افراد تازه‌کار برای یادگیری دارند. پایتون نیز گل سرسبد زبان‌های سطح بالا با سینتکس ساده است. مهمترین ویژگی Syntax پایتون، این است که نیاز به تعیین نوع متغیر نیست و مفسر این کار را به صورت خودکار انجام می‌دهد. در نتیجه نحو این زبان بسیار خلاصه و ساده‌تر نسبت به جاوا است. به همین دلیل، طبیعی است که توسعه دهندگان تازه‌کار زیادی به یادگیری پایتون علاقه نشان دهند.

در سمت دیگر، در زمان استفاده از جاوا مجبور به تشریح مفاهیم زیادی هستیم که باعث افزایش کدنویسی می‌شود. علاوه بر این، استاتیک بودن این زبان نیز برای افراد تازه‌کار چندان خوشایند نیست و ترجیح آنها، استفاده از پایتون در این موارد است. البته که هنوز هم جاوا به عنوان یک زبان برنامه نویسی عالی در زمینه توسعه اپلیکیشن‌های وب، موبایل و بازی‌سازی است.

مقایسه زبان پایتون و زبان جاوا: سرعت اجرا

درست است پایتون به عنوان یک زبان پرسرعت شناخته می‌شود؛ اما به دلیل نیاز به تفسیر کدها برای اجرا، سرعت پایین‌تری نسبت به زبان جاوا که از کامپایلر استفاده می‌کند، دارد. علت این مشکل، این است که مفسر پایتون باید خط به خط برنامه را تفسیر کرده و اجرا کند. علاوه بر این، مواردی نظیر تشخیص نوع متغیرها نیز برعهده مفسر گذاشته شده که بر سرعت اجرای پروژه تاثیرگذار است.

در جاوا به دلیل استفاده از کامپایلر برای اجرای کدها، سرعت اجرای برنامه‌ها بسیار بیشتر است و توسعه دهندگان می‌توانند برنامه‌هایی که نیاز به پردازش اطلاعات حجیم دارند، با استفاده از جاوا توسعه دهند. همچنین با استفاده از ماشین مجازی جاوا، امکان توسعه برنامه‌ها و پروژه‌های مختلف برای چند پلتفرم وجود دارد.

در کل، از نظر سرعت اجرا بین پروژه‌های پایتون یا جاوا، زبان جاوا دست بالاتر را دارد.

مقایسه پایتون و جاوا: تنوع فریمورک‌ها

برای مقایسه پایتون با جاوا در بخش فریمورک‌ها، باید آنها را از نظر محبوبیت فریمورک‌ها و تنوع مقایسه کنید.

از نظر تنوع فریمورک‌ها، جاوا دست بالاتر را دارد و نسبت به پایتون، از فریمورک‌های بیشتری بهره‌مند است. فریمورک‌های Spring، Hadook و STRUTS از محبوب‌ترین فریمورک‌های Java هستند. علاوه بر این، جاوا بیش از 130 فریمورک مختلف دارد که هرکدام کاربرد مختص به خودشان را دارند.

در طرف دیگر، فریمورک‌های زبان پایتون کمتر اما محبوب‌تر هستند نظیر جنگو و Flask که توسعه دهندگان زیادی از سرتاسر جهان از آنها استفاده می‌کنند. بنابراین از نظر محبوبیت، فریمورک‌های پایتون مقابل به رقبای خود در جاوا برنده هستند.

مقایسه زبان پایتون و زبان جاوا: کاربردها

از جاوا در حوزه‌های مختلف تکنولوژی استفاده می‌شود. برنامه‌های سازمانی، کلان داده (Big Data)، توسعه اپلیکیشن‌های موبایل، توسعه برنامه‌های سمت سرور، ابزارهای توسعه نرم افزار، بازی‌سازی، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، برخی از حوزه‌هایی هستند که امکان استفاده از جاوا در آنها وجود دارد.

از طرف دیگر، پایتون در حوزه‌هایی نظیر اینترنت اشیا، هک و امنیت، پردازش تصویر، رابط کاربری گرافیکی (GUI)، طراحی گرافیکی، توسعه نرم افزار، هوش مصنوعی و حوزه‌های مرتبط، محاسبات علمی و عددی، مهندسی، فین‌تک و پزشکی و ده‌ها حوزه دیگر کاربرد دارد. بنابراین کاربردهای پایتون بیشتر است و با توجه به این موضوع که یک زبان مستقل و بدون وابستگی به سیستم عامل خاصی است، می‌توان از آن در هرجایی که امکان برنامه نویسی وجود دارد، استفاده کرد.

مقایسه جاوا و Python: محبوبیت بین جامعه برنامه نویسان

برای مقایسه محبوبیت این دو زبان، بهتر است نگاهی به آمار منتشر شده از نظرسنجی سالانه سایت StackOverFlow داشته باشیم. این سایت به صورت هرساله، یک نظرسنجی بین برنامه نویسان سرتاسر دنیا انجام می‌دهد و نتایج را به صورت عمومی منتشر می‌کند. طبق آمار منتشر شده در سال 2023، زبان پایتون به عنوان سومین زبان برنامه نویسی محبوب بین تمامی شرکت کنندگان شناخته شده است؛ این در حالی است که جاوا در رتبه هفتم قرار دارد.

در بین برنامه نویسان حرفه‌ای، رتبه پایتون و جاوا به ترتیب رتبه‌های چهارم و هفتم را کسب کرده‌اند. همچنین در بین برنامه نویسانی تازه‌کار، جاوا موفق شده رتبه پنجم را به خود اختصاص دهد؛ در حالی که پایتون در رتبه سوم قرار گرفته است. در کل، به نظر می‌رسد پایتون محبوبیت بیشتری نزد توسعه دهندگان مختلف دارد و افراد زیادی از آن استفاده می‌کنند.

البته تنها با استناد به این آمار، نمی‌توان محبوبیت پایتون یا جاوا را به دیگری اثبات کرد. بهتر است آمارهای منتشر شده در دیگر سایت‌های مرتبط با Stack Over Flow نیز جمع‌آوری، سازمان‌دهی و ادغام شوند تا بتوانیم به یک آمار نسبتا دقیق برسیم.

بازارکار پایتون یا جاوا بهتر است؟

برای تحلیل بهتر و دقیق‌تر از وضعیت بازارکار پایتون و جاوا، بهتر است این دو را به صورت جداگانه مورد بررسی و تشریح قرار دهیم. ابتدا بازارکار پایتون در ایران و جهان مورد بررسی قرار می‌گیرد.

بازارکار پایتون در ایران

در ایران، شرکت‌های متعددی از پایتون برای پیشبرد پروژه‌ها و اهداف خود استفاده می‌کنند. با توجه به افزایش محبوبیت این زبان در سال‌های اخیر در ایران، فرصت‌های شغلی زیادی یرامون آن شکل گرفته است. ورود هوش مصنوعی به ایران و فعالیت تعدادی از شرکت‌ها در زمینه توسعه هوش مصنوعی نیز باعث رونق دوچندان بازارکار پایتون شده است. یک توسعه دهنده پایتون در ایران به طور متوسط بین 15 تا 35 میلیون تومان است.

بازارکار پایتون در دیگر کشورها

در کشورهای خارجی نیز پایتون بازارکار مناسبی دارد. یک توسعه دهنده پایتون در آمریکا، سالیانه بین 85,000 دلار تا بیش از 140,000 دلار در سال درآمد دارد. گرچه این مقدار بسته به توانایی فرد و همچنین شرکت کارفرما، متغیر است. درآمد توسعه دهندگان پایتون در کشورهای اروپایی، مقداری کمتر است. مقلا در آلمان، این مقدار به حدود 90,000 دلار (75,000 یورو) در سال محدود می‌شود.

بازارکار جاوا در ایران

متاسفانه اطلاعاتی از درآمد توسعه دهندگان پایتون شاغل در شرکت‌ها دردسترس نیست و نمی‌توان به صورت قطعی، آن را بیان کرد. اما با توجه به آگهی‌های استخدام مرتبط، می‌توان گفت توسعه دهندگان Java در ایران، بسته به سطح توانایی و تجربه خود بین 15 میلیون تومان تا 35 میلیون تومان یا بالاتر در ماه حقوق دریافت می‌کنند. این مقدار برای برنامه نویسان جونیور کمتر بوده و به حدود 15 میلیون تومان محدود می‌شود.

بازارکار جاوا در دیگر کشورها

وضعیت درآمدی توسعه دهندگان جاوا در کشورهای خارجی نیز مطلوب است. برای مثال، یک توسعه دهنده جاوا در آمریکا، تا 160,000 دلار در سال درآمد دریافت می‌کند. این مقدار در کشورهای اروپایی نظیر انگلیس و آلمان، به ترتیب حدود 100,000 دلار و 87,000 دلار در سال است.

جدول زیر آمار مشخصی از وضعیت بازار کار پایتون و جاوا به شما می‌دهد:

بهترین زبان برای شروع برنامه نویسی کدام است؟

با توجه به مقایسه زبان پایتون و زبان جاوا، می‌توان به این نتیجه رسید که پایتون، انتخاب بهترین برای یادگیری به عنوان یک زبان برنامه نویسی است. در گذشته زبان جاوا بیشتر برای توسعه اپلیکیشن‌های اندروید استفاده می‌شد و با ظهور کاتلین و زبان‌های برنامه نویسی کراس پلتفرم، محبوبیت جاوا کاهش پیدا کرد. به همین دلیل، در مقایسه پایتون و جاوا در معیارهای ذکر شده، پایتون برنده است. به این ترتیب، اگر قصد انتخاب یک زبان بین پایتون یا جاوا را دارید، پیشنهاد ما یادگیری پایتون است.

ما در آکادمی سبزلرن، همواره در تلاش برای ارائه دوره‌های آموزش برنامه نویسی با بالاترین کیفیت ممکن هستیم. محتواهای منتشر شده در هر دوره، از فیلترهای متعددی عبور می‌کنند تا از کیفیت مناسب آنها اطمینان حاصل شود. دوره رایگان آموزش صفر تا صد پایتون سبزلرن، یک دوره جامع و کاربردی برای یادگیری این زبان برنامه نویسی است که شما را با 0 تا 100 پایتون آشنا می‌کند. با شرکت در این دوره، تمام مباحثی که به عنوان یک توسعه دهنده پایتون باید بدانید را فرا خواهید گرفت.

امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده و اطلاعات مفیدی کسب کرده باشید. در صورتی که تجربه استفاده از پایتون یا جاوا را دارید، خوشحال می‌شویم نظرات شما درباره این دو زبان را در بخش نظرات بخوانیم!