گیت هاب چیست؟
گیت و گیت هاب چیست و چه رسالتی در دنیای توسعه نرم‌افزار به عهده دارد؟ گیت هاب یا GitHub نوعی وب‌سایت و سرویس مبتنی بر ابر محسوب می‌شود که برای کمک به توسعه‌دهندگان در ذخیره، مدیریت و ردیابی تغییرات کدها طراحی شده است. برای درک ماهیت GitHub، درک دو مفهوم به هم پیوسته ضروری است. کنترل نسخه و Git. کنترل نسخه به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا تغییرات ایجاد شده در کد خود را پیگیری کنند، در حالی که Git فناوری اساسی است که این فرآیند را تسهیل می‌کند. به عبارت ساده‌تر، GitHub به عنوان یک پلتفرم عمل می‌کند که توسعه‌دهندگان می‌توانند به طور مؤثر روی پروژه‌ها همکاری و کار کنند. امروزه یادگیری و سرمایه‌گذاری روی آموزش گیت گیت هاب اهمیت بسیار بالایی برای توسعه‌دهنده‌گان و برنامه نویسان دارد.
در این مطلب از مجله سبز لرن در رابطه با اینکه گیت هاب چیست، چه کاربردی دارد، چگونه باید از آن استفاده کرد و غیره اطلاعاتی کامل و مفید ارائه خواهیم کرد. قبل از اینکه به این مسئله که GitHub چیست، بپردازیم ابتدا دو مفهوم کنترل نسخه و گیت را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
کنترل نسخه چیست؟
کنترل نسخه ابزاری است که به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تغییرات را در کد پروژه نرم‌افزاری پیگیری و مدیریت کنند. همان‌طور که پروژه نرم‌افزاری رشد می‌کند، استفاده از کنترل نسخه بسیار حیاتی می‌شود. بیایید پروژه وردپرس را به عنوان مثالی در نظر بگیریم.
اگر یکی از توسعه‌دهنده‌های اصلی وردپرس روی قسمت خاصی از سورس کد آن کار کند، ویرایش مستقیم سورس کد آن به صورت محلی و در کامپیوتر شخصی این فرد، ایمن و کارآمد نیست. اینجاست که کنترل نسخه وارد می‌شود.
با کنترل نسخه، توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از انشعاب (Branch یا شاخه نیز به آن می‌گویند) و ادغام (Merge) با خیال راحت کار کنند. در شاخه‌بندی یا انشعاب، یک توسعه‌دهنده بخشی از کد منبع (معروف به مخزن یا repository) را کپی می‌کند و سپس می‌تواند تغییراتی را در آن قسمت بدون تأثیرگذاری بر بقیه پروژه انجام دهد.
زمانی که توسعه‌دهنده مطمئن شد که بخشی از کد او به درستی کار می‌کند، می‌تواند آن را دوباره در کد منبع اصلی ادغام کند تا به کد رسمی تبدیل شود. همه این تغییرات ردیابی می‌شوند و در صورت نیاز می‌توان آن‌ها را لغو یا برگرداند. کنترل نسخه راهی ساختاریافته برای توسعه‌دهندگان برای همکاری و مدیریت مؤثر تغییرات کد فراهم می‌کند.
گیت چیست؟
Git نوعی سیستم کنترل نسخه منبع باز خاص محسوب می‌شود که توسط لینوس توروالدز در سال 2005 توسعه‌یافته است. به بیان ساده، Git یک سیستم کنترل نسخه توزیع شده است. این یعنی که هر توسعه‌دهنده به کل پایگاه کد و تاریخچه آن در رایانه شخصی خود دسترسی دارد. این قابلیت دسترسی کارهایی مانند انشعاب و ادغام را بسیار ساده‌تر می‌کند.
طبق یک نظرسنجی در Stack Overflow، بیش از 87٪ از توسعه‌دهندگان از Git استفاده می‌کنند. در اصل، Git ابزاری است که به طور گسترده‌ای پذیرفته شده و به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا پروژه‌ها را به طور کارآمد مدیریت کرده و با همدیگر همکاری کنند.
گیت هاب چیست؟
سؤال اصلی اینجاست، گیت هاب چیست؟ GitHub در اصل پلتفرمی است که نوعی سرویس مبتنی بر ابر برای میزبانی مخازن Git ارائه می‌دهد. به عبارت ساده‌تر، استفاده از Git را برای کنترل نسخه و همکاری برای افراد و تیم‌ها بسیار در دسترس تر می‌کند.
GitHub دارای رابط کاربر پسند است که استفاده از Git را برای افراد مبتدی نیز در برنامه نویسی آسان می‌کند. به طور معمول، استفاده از Git ممکن است شامل دانش فنی بیشتر و استفاده از خط فرمان باشد، اما GitHub این فرآیند را ساده می‌کند. جالب اینجاست که GitHub به پروژه‌های مرتبط با کد محدود نمی‌شود. برخی از افراد از آن برای مدیریت پروژه‌های مختلف مانند نوشتن کتاب استفاده می‌کنند.
یکی از جنبه‌های قابل توجه این است که هر کسی می‌تواند در گیت هاب ثبت‌نام کرده و یک مخزن کد عمومی را به صورت رایگان در GitHub میزبانی کند. این ویژگی GitHub را به ویژه برای پروژه‌های منبع باز محبوب می‌کند.
به عنوان نوعی تجارت، GitHub با فروش خدماتی مانند میزبانی مخازن کد خصوصی و ارائه طرح‌های متمرکز بر کسب‌وکار به درآمدزایی هم می‌پردازد. این برنامه‌ها مدیریت اعضای تیم و تضمین امنیت را برای سازمان‌ها ساده‌تر می‌کنند.
اصطلاحات رایج گیت هاب
برای اینکه بهتر بفهمیم که گیت هاب چیست، ذکر برخی از اصطلاحات رایج در آن خالی از لطف نیست که در این بخش به این مسئله خواهیم پرداخت.
- مخزن (Repository)
- معنی: محل ذخیره‌سازی فایل‌ها و کدهای پروژه.
- توضیح: مثل یک پوشه است که Git از آن برای ردیابی تغییرات استفاده می‌کند. می‌تواند در کامپیوتر شما یا در میزبان‌های آنلاین مانند GitHub باشد.
- Commit
- معنی: ذخیره تغییرات در یک زمان خاص.
- توضیح: هر commit مانند یک ایمیج از کار شما در یک زمان مشخص است.
- شاخه (Branch)
- معنی: به معنی خط توسعه جداگان برای هر کاربر است.
- توضیح: ایجاد شاخه‌ها به شما این امکان را می‌دهد که بر روی ویژگی‌ها یا اشکال‌زدایی به صورت مجزا کار کنید.
- ادغام (Merge)
- معنی: به معنای ترکیب تغییرات از شاخه‌های مختلف است.
- توضیح: فرآیندی که تغییرات از شاخه‌های مختلف را با هم ترکیب می‌کند.
- پوشینگ (Pushing)
- معنی: ارسال تغییرات از مخزن محلی به مخزن راه دور.
- توضیح: اشتراک گذاری کار با دیگران و همکاری در پروژه.
- واکشی یا کشیدن (Pull)
- معنی: واکشی تغییرات از مخزن راه دور.
- توضیح: نگه داشتن مخزن محلی بازنگری و به‌روز با مخزن راه دور.
- فورک (Fork)
- معنی: کپی از یک مخزن برای آزمایش تغییرات.
- توضیح: استفاده معمولاً در پروژه‌های متن‌باز برای آزمایش تغییرات بدون تأثیر بر پروژه اصلی.
- کلون (Clone)
- معنی: ایجاد یک کپی محلی از مخزن راه دور.
- توضیح: امکان کار با پروژه به صورت محلی بر روی کامپیوتر شما.
- درخواست واکشی (Pull Request)
- معنی: پیشنهاد ادغام تغییرات از یک شاخه به شاخه دیگر.
- توضیح: مرحله بررسی و بحران قبل از ادغام تغییرات در یک پروژه.
این اصطلاحات در Git به شما کمک می‌کنند تا بهترین روش‌ها را در مدیریت پروژه‌های خود به کار ببرید.
گیت هاب چگونه کار می‌کند؟
در بخش قبل فهمیدیم که گیت هاب چیست و چه رسالتی در دنیای برنامه نویسی به عهده دارد اما گیت هاب چگونه کار می‌کند؟ در GitHub، کاربران حسابی ایجاد می‌کنند، فایل‌ها را آپلود کرده و پروژه‌های کدنویسی خود را آغاز می‌کنند. با این حال، کاربرد اصلی GitHub زمانی است که کاربران با هم کار کنند.
امروزه اکثر پروژه‌های توسعه شامل کارهای تیمی است. این تیم‌ها ممکن است همیشه در یک مکان فیزیکی نباشند و اغلب در زمان‌های مختلف کار می‌کنند. همکاری با تیم‌های توزیع شده چالش‌هایی به دنبال دارد اما GitHub این فرآیند را از چند طریق ساده می‌کند.
اولاً در گیت هاب تمام کدها و اسناد پروژه در مکانی واحد ذخیره می‌شوند و این قابلیت دسترسی و مشارکت را برای هر کسی آسان می‌کند. هر مخزن شامل دستورالعمل‌ها و جزئیاتی است که اهداف و قوانین پروژه را مشخص می‌کند.
زمانی که دو توسعه‌دهنده روی کدهای مختلفی کار می‌کنند، ممکن است مشکلاتی پیش بیاید. GitHub با نشان دادن اینکه چگونه تغییرات در هر دو فایل قبل از انجام به‌روزرسانی‌ها، روی پروژه اصلی تأثیر می‌گذارد، این مشکل را برطرف کرده و از خطاهای احتمالی جلوگیری می‌کند. GitHub همچنین ردیابی تغییرات و بازگشت به نسخه‌های قبلی پروژه را تسهیل خواهد کرد.
کاربرد گیت هاب چیست؟
سؤال اصلی دیگری که ممکن است برای کاربران نا آشنا به گیت هاب پیش آید، سؤال در مورد کاربرد آن است؛ کاربرد گیت هاب چیست و چرا این ابزار به ضروری‌ترین مهارت‌های یک برنامه نویس تبدیل شده است؟ GitHub به عنوان نوعی پلتفرم برای توسعه‌دهندگان نرم‌افزار و مهندسان برای ایجاد مخازن آنلاین برای پروژه‌های کدنویسی عمل می‌کند. یک مخزن که اغلب به نام repo از آن یاد می‌شود، فایل‌های یک پروژه را ذخیره می‌کند و رکوردی از تغییرات ایجاد شده در هر فایل را نگه می‌دارد.
هنگامی که مخزنی در GitHub ایجاد کردید، می‌توانید آن را در دستگاه خود کپی کنید، تغییراتی را در فایل‌ها به صورت محلی ایجاد کرده و سپس آن تغییرات را به مخزن برگردانید تا برای عموم قابل مشاهده باشند.
دلیل اصلی استفاده از گیت هاب چیست؟
در پاسخ به این سؤال که دلیل اصلی استفاده از گیت هاب چیست، می‌توان پاسخ‌های و دلایل قانع‌کننده‌ای ارائه کرد. در ادامه این بخش این دلایل و پاسخ‌ها ارائه شده است.
همکاری پیشرفته
GitHub ویژگی‌هایی را برای کارهای مشترک پروژه ارائه می‌دهد، از جمله کنترل نسخه و کنترل دسترسی. برای مثال، اگر با یک توسعه‌دهنده دیگر روی کدهای مثلا یک بازی کامپیوتری کار می‌کنید، می‌توانید با ایجاد انشعاب (مناطق توسعه مجزا یا همان انشعاب) روی جنبه‌های مختلف کار تمرکز کنید. پس از آماده شدن، می‌توانید کار خود را با استفاده از درخواست‌های واکشی (Pull Request) ادغام کنید.
حفظ یکپارچگی
GitHub به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا بدون نگرانی در مورد تضاد و تداخل با کار دیگران، به طور یکپارچه همکاری کرده و مشارکت‌کنندگان تغییراتی را ایجاد کنند. در اصل گیت هاب نوعی فضای متمرکز را برای مدیریت مؤثر پروژه تضمین می‌کند، جایی که چندین توسعه‌دهنده می‌توانند بدون نگرانی در مورد تضاد و تداخل در کار یکدیگر، با هم مشارکت کنند.
مدیریت آسان فایل
GitHub مدیریت فایل آسانی را ارائه می‌دهد و به کاربران امکان خواهد داد روی پروژه‌های خود در دستگاه‌ها و محیط‌های مختلف کار کنند. گیت هاب در اصل نوعی رابط کار برپسند در بالای Git اضافه می‌کند که ابزاری است که عمدتاً از طریق خط فرمان استفاده می‌شود. رابط GitHub آن را برای توسعه‌دهندگان راحت‌تر و برای مبتدیانی که در حال یادگیری Git هستند در دسترس است.
یک مزیت دیگر گیت هاب که زیرساخت مبتنی بر ابر آن است که کاربران را قادر می‌سازد از هر مکان و دستگاهی به مخازن خود دسترسی داشته باشند. آن‌ها می‌توانند مخزن را دانلود کنند و تغییرات را بدون زحمت انجام دهند.
گیت هاب به عنوان نوعی شبکه اجتماعی
GitHub فقط یک پلت فرم کدنویسی نیست. این ابزار همچنین به عنوان نوعی شبکه اجتماعی برای توسعه‌دهندگان عمل می‌کند. کاربران در این پلتفرم پروفایل‌هایی دارند که پروژه‌ها، مشارکت‌ها و فعالیت‌های خود را به نمایش می‌گذارد. این جنبه اجتماعی همکاری در پروژه‌های منبع باز را تشویق می‌کند. در گذشته، همکاری نیاز به تماس شخصی با صاحبان پروژه داشت، اما GitHub این فرآیند را ساده می‌کند. کاربران می‌توانند یک پروژه را فورک کرده، تغییراتی ایجاد کنند و سپس یک درخواست گسترش برای آن ارسال کنند. صاحبان پروژه می‌توانند پروفایل کاربر و مشارکت‌های او را قبل از پذیرش درخواست‌ها بررسی کنند.
گیت هاب به عنوان نمونه کار و رزومه اشخاص
دلیل اصلی دیگری که می‌توان برای پاسخ به این پرسش که دلایل استفاده از گیت هاب چیست، مطرح کرد، عملکرد آن به عنوان رزومه و نمونه کارهای مطرح است. GitHub به عنوان نوعی نمونه کار برای توسعه‌دهندگان عمل می‌کند و روند گرفتن پروژه و استخدام افراد را آسان خواهد کرد.
GitHub نقش مهمی در افزایش همکاری‌های منبع باز ایفا کرده است که منجر به ایجاد فناوری‌های نرم‌افزاری پرکاربرد شده است. بسیاری از پروژه‌های چشمگیر وجود خود را مدیون باز کردن مخازن GitHub هستند. GitHub همچنین توسعه نرم‌افزار را برای هر علاقه‌مندی باز کرده است و جامعه‌ای درگیر و نوآور را تقویت می‌کند.
رابط کاربری گیت هاب
در بخش‌های بالا در رابطه با اینکه گیت هاب چیست، چه کاربردی دارد و دلایل محبوبیت آن سخن به میان آوردیم. در این بخش می‌خواهیم کمی در رابطه با رابط این پلتفرم به بحث بپردازیم. تصور کنید می‌خواهید کد منبع وردپرس که در یک مخزن GitHub میزبانی شده است را ببینید. مخزن مانند مکانی است که تمام کدها در آن ذخیره می‌شوند.
در این مخزن می‌توانید شاخه‌های مختلفی را مشاهده کنید که نسخه‌هایی از کدهایی هستند که افراد روی آن کار می‌کنند. هر بار که شخصی تغییری در کد ایجاد می‌کند (مثل ذخیره یک فایل)، به آن commit (به معنای ذخیره کردن تغییرات) می‌گویند. می‌توانید ببینید که این commit ها چه زمانی انجام شده‌اند.
بسته به تنظیمات، ممکن است شما هم بتوانید انشعاب خود را ایجاد و تغییراتی را در آنجا ایجاد کنید. پس از ایجاد برخی تغییرات، می‌توانید کد خود را با استفاده از چیزی به نام درخواست گسترش به صاحب پروژه ارسال کنید. این مثل این است که از مسئول آن پروژه بخواهید کد شما را در برنامه خود درج کند.
همچنین اگر می‌خواهید تغییرات دائمی بیشتری در کد منبع وردپرس در حساب شخصی خود ایجاد کنید، می‌توانید آن را فورک کنید. فورکینگ شبیه ایجاد یک انشعاب بوده اما دائمی تر است.
چگونه از گیت هاب استفاده کنیم؟
مسئله مهم دیگری که در رابطه با موضوع اینکه گیت هاب چیست و چگونه کار می‌کند اهمیت خاصی برای کاربران دارد، نحوه شروع کار با این ابزار است. در این بخش راهنمای مبتدی برای کمک به شما برای شروع ارائه شده است. قبل از عمیق‌تر شدن در این مبحث، توصیه می‌شود با ابزار خط فرمان آشنا شوید، زیرا Git، ابزاری که GitHub بر روی آن ساخته شده است، از آن به عنوان رابط خود استفاده می‌کند.
1. نصب Git
برای شروع کار با گیت هاب، آخرین نسخه Git را روی دستگاه خود نصب کنید. گیت ابزاری رایگان است و برای کار با GitHub به آن نیاز دارید. برای دستورالعمل‌های نصب به وب‌سایت Git مراجعه کنید.
٢. ثبت‌نام در GitHub
پس از نصب Git، به وب‌سایت GitHub بروید و با استفاده از آدرس ایمیل خود یک حساب کاربری ایجاد کنید. بدون ساخت اکانت گیت هاب استفاده از آن امکان‌پذیر نخواهد بود.
3. راه‌اندازی مخزن
هنگامی که حساب GitHub شما راه‌اندازی شد، می‌توانید نوعی مخزن ایجاد کنید. برای شروع یک پروژه جدید، روی Create repository کلیک کنید. این جایی است که تمام کدهای شما برای پروژه ذخیره می‌شود.
4. نام گذاری پروژه
در این مرحله نامی برای مخزن خود وارد کنید و توضیحاتی اختیاری برای آن ارائه دهید. بعداً می‌توانید این تنظیمات را ویرایش کنید.
5. اضافه کردن جزئیات پروژه
در این مرحله باید یک فایل README (که پروژه شما را توصیف می‌کند)، یک فایل.gitignore (فایل‌های نامربوط را نادیده می‌گیرد) و یک مجوز برای پروژه خود اضافه کنید. این جزئیات به همکاران کمک می‌کند تا پروژه شما را درک کرده و دستورالعمل‌ها را دنبال کنند.
6. ایجاد repository یا مخزن
در این مرحله روی Create repository کلیک کنید تا به صفحه مخزن اصلی خود هدایت شوید. شما اینجا فایل‌های خود را لیست می‌کنید.
7. ایجاد کپی محلی
یک کپی محلی (کلون) از مخزن GitHub خود ایجاد کنید. در صفحه اصلی، روی دکمه سبز Code کلیک کرده و URL HTTPS را کپی کنید. ترمینال خود را باز کنید، به دایرکتوری مورد نظر خود بروید و git clone و سپس URL مخزن را وارد کنید.
8. شبیه‌سازی و بررسی مخزن
در این مرحله باید کار مرحله قبلی را تائید کنید تا مخزن شما کلون شود. شما فایل جدیدی در پوشه محلی خود با نام مخزن خود خواهید دید. این فایل حاوی نسخه‌های کپی شده فایل‌های مخزن GitHub شما است.
8. ایجاد فایل جدید
در این مرحله باید فایل متنی جدیدی در کلون محلی خود ایجاد کنید، نام آن را hello.txt بگذارید و متن “Hello, world!” فایل را ذخیره کنید.
9. آماده‌سازی برای گسترش
در ترمینال، به مخزن کلون شده خود بروید، git add را تایپ کنید و Enter را فشار دهید. این کار فایل‌های شما را برای گسترش آماده می‌کند.
10. انجام تغییرات
در این مرحله git commit -m “added hello.txt” را در ترمینال تایپ کرده و دکمه Enter را فشار دهید. این کار تغییرات شما ثبت می‌کند.
11. گسترش فایل‌ها
git push origin main را در ترمینال تایپ کنید و Enter را فشار دهید.
12. بررسی فایل جدید
در مخزن GitHub خود، فایل جدید اضافه شده را خواهید دید. شما اکنون آماده کار و همکاری در پروژه خود هستید.
یادگیری گیت و گیت هاب
توسعه نرم‌افزار در سطح بالا تلاشی مشترک بوده که شامل مشارکت بسیاری از متخصصان و علاقه‌مندان است. امروزه پیشرفت توسعه نرم‌افزار به لطف تلاش های توسعه‌دهندگان بی شماری است که با هم کار می‌کنند تا چیزهای جدید را بهروش‌های نوآورانه ایجاد کنند. در این زمینه GitHub به عنوان پلتفرمی برای توسعه نرم‌افزار همکاری را در دسترس‌تر می‌کند و به هر کسی اجازه می‌دهد ایده‌های خود را در پروژه‌هایی که به آن‌ها علاقه‌مند است مشارکت دهد یا حتی پروژه‌های خود را آغاز کند.
در مطلب فوق از مجله سبز لرن ما اطلاعات کاملی و جامعی را در رابطه با اینکه گیت هاب چیست، دلایل محبوبیت و موفقیت آن به چه عواملی بازمی‌گردد، چگونه می‌توان از آن استفاده کرد و غیره ارائه کردیم.
با خواندن مطلب فوق و احتمالاً مطالب دیگری از منابع مختلف ممکن است تا حدودی نحوه کار گیت و گیت هاب را یاد بگیرید اما باید به خاطر داشته باشید که این کافی نیست. به عنوان یک برنامه نویس یا یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار شما باید تسلط خوبی روی ابزارهای گیت و گیت هاب داشته باشید تا بتوانید هم در توسعه فردی خود و هم در گرفتن پروژه‌های جدید به سطح نسبتاً خوبی برسید. برای این هدف ما در سبز لرن بهترین دوره آموزش گیت و گیت هاب را برای شما آماده کردیم. در این دوره آموزشی در کنار اینکه می‌فهمید که گیت و گیت هاب چیست‌اند و چه نقشی در دنیای توسعه نرم‌افزار به عهده‌دارند، به‌تمامی جنبه‌های فنی آن‌ها نیز مسلط خواهید شد.
پیشنهاد مطالعه
با سلام
خیلی جالب و فنی گیت هاب شرح داده شده است