React در مقابل Next: کدام انتخاب شما را به برنامه‌نویس بهتری تبدیل می‌کند؟

اگر در دنیای برنامه‌ نویسی فرانت‌اند قدم گذاشته باشید، احتمالاً نام “React” و “Next” زیاد به گوشتان خورده. دو کتابخانه و فریم‌ورک محبوب که هر دو با هدف ساخت رابط‌های کاربری مدرن به وجود آمده‌اند، اما هر کدام با فلسفه و توانمندی‌های خاص خود. شاید در ابتدا همه‌چیز شبیه به هم به نظر برسه، اما وقتی وارد جزئیات می‌شویم، تفاوت‌هایی پیدا می‌کنیم که می‌توانند مسیر یک پروژه یا حتی مسیر حرفه‌ای یک برنامه‌نویس را تغییر دهند!

در این مقاله از سبزلرن قصد داریم نگاهی دقیق‌تر و کاربردی‌تر به تفاوت‌های “React JS” و “Next JS” بیندازیم. اما نه با رویکرد خشک و فنی صرف، بلکه با زبانی ساده و قابل فهم که بیشتر شبیه یک گفت‌وگوی راهنما باشد تا یک سند مرجع. قرار است بفهمیم React دقیقاً چه‌کاری انجام می‌دهد، Next چه چیزی به آن اضافه می‌کند، و مهم‌تر از همه، کِی باید سراغ کدام‌یک برویم.اگر در مسیر یادگیری فرانت‌اند هستید، انتخاب ابزار مناسب می‌تونه شروعی برای رشد جدی‌ در دنیای برنامه‌نویسی باشه!

React JS چیست؟

React JS یکی از محبوب‌‌ترین کتابخانه‌های جاوا اسکریپت است که شکل‌گیری و توسعه آن توسط تیم فیس‌بوک (Meta امروزی) انجام شده است. این کتابخانه خیلی زود تبدیل به انتخاب اول برنامه‌نویسان برای ساخت رابط‌های کاربری مدرن و تعاملی شد. بسیاری از اپلیکیشن‌ها و سایت‌های معروف از جمله “Instagram”، “Netflix” و “Airbnb” نیز با React ساخته شده‌اند. اما سوال اصلی این‌که چه چیزی React را تا این اندازه خاص کرده است؟

React در واقع یک کتابخانه برای ساخت «کامپوننت‌ها» است. هر کامپوننت بخشی از رابط کاربری را تشکیل می‌دهد که به تنهایی می‌تواند شامل کد، استایل و منطق رفتاری خودش باشد. این ساختارِ کامپوننتی باعث می‌شود که پروژه‌ها بسیار تمیزتر، قابل فهم‌تر و به‌شدت قابل توسعه باشند. در طراحی فروشگاه آنلاین با React، می‌توان هر بخش مانند دکمه‌ها و لیست محصولات را به‌صورت کامپوننت‌های مستقل ساخت و به‌سادگی در بخش‌های مختلف استفاده کرد. این کار همراه با Virtual DOM باعث سرعت و بهینگی رابط کاربری می‌شود. از دیگر مزایای React JS می‌توان به‌موارد زیر اشاره کرد:

• عملکرد بالا؛ فقط بخش‌هایی که تغییر کرده‌اند رندر می‌شوند، نه کل صفحه.
• کامپوننت‌محور بودن؛ رابط کاربری به قطعات کوچک و قابل استفاده‌ی مجدد تقسیم می‌شود.
• “Data Flow” یک‌طرفه؛ کنترل بهتر بر داده‌ها و ساده‌تر شدن دیباگ کردن.
• اکوسیستم قوی؛ همراه با ابزارها و کتابخانه‌های جانبی بسیار زیاد.
• پشتیبانی و منابع آموزشی زیاد؛ مستندات کامل، دوره‌های آموزشی و جامعه‌ی فعال.
• استفاده توسط شرکت‌های بزرگ مانند فیسبوک، اینستاگرام و نتفلیکس.
• سازگاری بالا با SEO (با استفاده از تکنولوژی هایی مثل Next.js)؛ امکان رندر سمت سرور برای بهینه‌سازی نتایج جستجو.

Next JS چیست؟

Next JS در واقع یک فریم‌‌ورک مبتنی بر React است که با هدف ساده‌‌تر کردن فرایند ساخت اپلیکیشن‌های وب بهینه و سریع ایجاد شده است. شرکت Vercel پشت این فریم‌ ورک قرار دارد و در چند سال اخیر توانسته توجه بسیار زیادی را از جامعه برنامه‌نویسان به سمت خودش جلب کند! اما شاید بپرسید وقتی React وجود دارد و کارش را به‌خوبی انجام می‌دهد، چرا باید سراغ Next JS رفت؟

واقعیت این است که React هرچقدر هم که قدرتمند باشد، در پروژه‌های پیچیده‌تر و به‌خصوص در بحث SEO (بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو) با محدودیت‌هایی مواجه می‌شود. در چنین شرایطی Next JS دقیقاً همان چیزی است که به آن نیاز دارید. این فریم‌ورک با ارائه ویژگی‌هایی مثل «رندر سمت سرور» (Server-side Rendering یا SSR)، «تولید سایت‌های استاتیک» (Static Site Generation یا SSG) و «تولید مجدد تدریجی صفحات» (Incremental Static Regeneration یا ISR) آمده تا مشکلاتی را حل کند که React به‌تنهایی قادر به حل آن‌ها نیست!

یکی از ویژگی‌های مهم Next JS سیستم مسیریابی (Routing) داخلی آن است که از همان ابتدا در دسترس قرار دارد و نیاز به استفاده از کتابخانه‌های جانبی مثل “React Router” را به‌طور کامل از بین می‌برد. علاوه‌بر این، Next JS امکانات فوق‌العاده‌ای برای مدیریت تصاویر، بهینه‌سازی خودکار صفحات و حتی اجرای آسان API‌های بک‌اند فراهم می‌کند که باعث می‌شود تمرکز شما فقط روی منطق اصلی برنامه باشد و نگران مسائل حاشیه‌ای نشوید.

Next JS محبوبیتش را مدیون این است که توانسته به یک نیاز واقعی در بین برنامه‌نویسان پاسخ دهد؛ یعنی ساخت برنامه‌های وب سریع‌تر، بهینه‌تر و راحت‌تر! پروژه‌هایی مانند سایت Netflix Jobs، وبلاگ Hashcode و هزاران اپلیکیشن موفق دیگر که با Next JS ساخته شده‌اند، گواه خوبی برای اثبات این ادعا هستند.

اما سوال اصلی همچنان پابرجاست؛ کِی باید React را انتخاب کرد و چه زمانی باید سراغ Next رفت؟ این دقیقاً همان چیزی است که در ادامه قرار است به آن بپردازیم.

تفاوت‌های کلیدی React و Next JS

حالا که با React و Next به‌‌صورت جداگانه آشنا شدیم، زمان آن رسیده که به‌سراغ مهم‌ترین تفاوت‌های این دو برویم. تفاوت‌هایی که شاید در نگاه اول ساده به نظر بیایند، اما در عمل می‌توانند تاثیر زیادی روی موفقیت یا شکست پروژه‌ی شما داشته باشند.

۱. رندر سمت سرور (SSR) در مقابل رندر سمت کلاینت (CSR)

یکی از بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین تفاوت‌ها، شیوه رندر کردن صفحات وب است. React به‌تنهایی از «رندر سمت کلاینت» یا Client-side rendering استفاده می‌کند؛ یعنی ابتدا یک صفحه‌ خالی برای کاربر نمایش داده می‌شود و سپس با استفاده از جاوا اسکریپت، محتوا به‌مرور روی صفحه بارگذاری می‌شود. این روش اگرچه سریع و محبوب است، اما بهترین گزینه برای سایت‌هایی نیست که به SEO اهمیت زیادی می‌دهند یا محتوای زیادی دارند.

در مقابل، Next JS علاوه‌بر امکان “CSR”، قابلیت «رندر سمت سرور» یا “Server-side rendering” را نیز دارد. یعنی صفحات از ابتدا روی سرور ساخته شده و به‌ صورت آماده به مرورگر کاربر ارسال می‌شوند. این قابلیت باعث بهبود چشمگیر سئو، افزایش سرعت اولیه‌ بارگذاری صفحات و در نتیجه رضایت بیشتر کاربران می‌شود.

۲. سیستم مسیریابی (Routing)

در React، برای مدیریت مسیریابی (Routing) به کتابخانه‌هایی مثل “React Router” نیاز دارید که باید به‌صورت جداگانه نصب و راه‌اندازی شوند. اما Next JS از ابتدا دارای سیستم مسیریابی داخلی و قدرتمندی است. در واقع در Next، به محض ایجاد یک فایل جدید در پوشه‌ی pages، یک مسیر جدید برایتان ساخته می‌شود. این ویژگی باعث ساده‌تر و تمیزتر شدن ساختار پروژه می‌شود.

۳. بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو (SEO)

همان‌طور که اشاره شد، React به‌تنهایی در زمینه SEO ضعیف عمل می‌کند؛ زیرا محتوای اصلی بعد از بارگذاری اولیه صفحه توسط جاوا اسکریپت ساخته می‌شود. اما Next JS به‌دلیل استفاده از “SSR” و تکنیک‌هایی مانند تولید صفحات استاتیک (SSG) یا بازتولید تدریجی (ISR) توانایی بسیار بیشتری برای بهینه کردن صفحات وب دارد و گزینه‌ای عالی برای پروژه‌هایی است که سئو اولویت مهمی در آن‌ها است.

۴. عملکرد و سرعت (Performance)

با اینکه React به‌دلیل استفاده از “Virtual DOM” بسیار سریع است، Next JS باز هم در بسیاری از سناریوها به‌خصوص در اولین بارگذاری صفحات، عملکرد بهتری دارد. دلیل این موضوع هم بهینه‌سازی‌های پیش‌فرض و هوشمندی است که Next JS در تولید و ارسال صفحات وب به مرورگر انجام می‌دهد.

۵. تولید صفحات استاتیک (SSG و ISR)

Next JS علاوه‌بر SSR، ویژگی جذابی به نام Static Site Generation) SSG) دارد که به شما اجازه می‌دهد صفحات وب را از پیش تولید کرده و به‌صورت استاتیک ذخیره کنید. همچنین قابلیت ISR (Incremental Static Regeneration) را نیز دارد که اجازه می‌دهد این صفحات به‌ طور هوشمندانه و خودکار به‌روز شوند. این قابلیت برای سایت‌هایی مثل وبلاگ‌ها، فروشگاه‌های اینترنتی و وب‌سایت‌هایی با محتوای نسبتاً ثابت بسیار مفید است.

 

چه موقع React انتخاب بهتریه؟

با همه‌ی مزایایی که برای Next JS شمردیم، ممکن است این تصور ایجاد شود که دیگر نباید به React خالص فکر کرد؛ اما در واقعیت این‌طور نیست. React به‌تنهایی همچنان در بسیاری از موارد انتخاب مناسبی است و حتی گاهی بهتر از Next عمل می‌کند. بیایید ببینیم در چه موقعیت‌هایی استفاده از React خالص انتخاب هوشمندانه‌تری است:

۱. وقتی اپلیکیشن شما تعامل زیادی دارد

اگر پروژه‌ای دارید که بسیار تعاملی است، مثل داشبورد‌های مدیریتی پیچیده، اپلیکیشن‌های تحت وب تک‌صفحه‌ای (SPA) یا ابزارهای آنلاین که به‌طور پیوسته با کاربر در ارتباط هستند، React انتخاب بسیار خوبی است. در چنین شرایطی، بهینه‌سازی اولیه‌ سرور اهمیت کمتری نسبت به تجربه‌ی سریع و تعاملی کاربر دارد.

۲. زمانی که به آزادی و انعطاف بیشتری نیاز دارید

React یک کتابخانه است و نه یک فریم‌ ورک کامل؛ به همین دلیل در انتخاب کتابخانه‌ها، ابزارها و حتی نحوه‌ی ساختاردهی پروژه‌تان، دست شما بازتر است! اگر دوست دارید هر جزئی از پروژه را به‌طور دقیق و مطابق میل خودتان انتخاب کنید، React به‌تنهایی گزینه‌ بهتری است. در مقابل، Next شما را به چارچوب‌ها و الگوهای از پیش تعیین‌شده محدود می‌کند.

3. زمانی که سئو و سرعت اولیه بارگذاری اولویت اصلی شما نیست

ممکن است پروژه‌ای که در حال انجام آن هستید یک ابزار داخلی یا یک اپلیکیشن خصوصی باشد که نیازی به بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو ندارد. در چنین سناریویی، React به‌خوبی و حتی راحت‌تر از Next جوابگوی نیاز شما خواهد بود.

به‌طور خلاصه، React همچنان یک ابزار قدرتمند، ساده و انعطاف‌پذیر است که برای پروژه‌های خاصی می‌تواند بهترین گزینه باشد. اما اگر شرایط پروژه شما متفاوت است و نیازهای دیگری دارید، شاید وقت آن رسیده که نگاهی دقیق‌تر به Next بیندازید. در بخش بعدی دقیقاً بررسی می‌کنیم که کِی Next انتخاب بهتری است.

چه موقع Next انتخاب بهتریه؟

حالا بیایید سراغ موقعیت‌هایی برویم که Next JS در آن‌ها عملکرد بهتری دارد و انتخاب منطقی‌تری نسبت به React خالص محسوب می‌شود. هرچند React به تنهایی ابزار قدرتمندی است، اما در شرایطی خاص، Next دقیقاً همان چیزی است که به آن نیاز دارید:

۱. زمانی که سئو و دیده شدن در گوگل اهمیت زیادی دارد

اگر در حال راه‌اندازی یک وب‌ سایت خبری، فروشگاهی یا وبلاگی هستید که بخش عمده‌ای از ترافیکش از طریق موتورهای جستجو تأمین می‌شود، بعد اینکه ReactJs یاد گرفتید نیازه برید سراغ Next JS.

رندر سمت سرور (SSR) و قابلیت تولید سایت استاتیک (SSG) باعث می‌شوند صفحات وب شما سریع‌تر، دقیق‌تر و بسیار بهتر توسط گوگل و سایر موتورهای جستجو شناسایی شوند.

۲. وقتی سرعت بارگذاری اولیه اهمیت زیادی دارد

کاربران امروزی کم‌ حوصله‌ تر از همیشه هستند و ممکن است اگر صفحه‌ای در چند ثانیه اول بارگذاری نشود، آن را ترک کنند. Next با رندر کردن محتوا در سمت سرور و بهینه‌ سازی‌هایی که از پیش انجام می‌دهد، باعث افزایش چشمگیر سرعت اولیه‌ بارگذاری می‌شود و در نتیجه کاربران تجربه بهتری از حضور در وب‌سایت شما خواهند داشت.

۳. پروژه‌هایی که ساختار مشخص و منظم می‌خواهند

برای کسانی‌که دنبال یک ساختار منظم، روشن و مشخص برای پروژه‌تان هستند نیز Next JS می‌تواند بسیار مفید باشد. ساختار پیش‌فرض آن، مسیریابی داخلی، جداسازی منظم صفحات و کامپوننت‌ها و همچنین قابلیت‌های داخلی برای بهینه‌سازی کد و تصاویر، باعث می‌شود که مدیریت پروژه‌ها ساده‌تر و منظم‌تر شود.

۴. زمانی که به بک‌اند ساده و سریع نیاز دارید

Next JS به شما اجازه می‌دهد تا به‌راحتی APIهای ساده را در همان پروژه ایجاد و مدیریت کنید. این قابلیت برای توسعه‌دهندگانی که ترجیح می‌دهند اپلیکیشن‌های ساده‌تر را بدون راه‌اندازی جداگانه بک‌اند بنویسند، بسیار کارآمد است.

۵. پروژه‌هایی با محتوای ثابت یا نیمه‌ثابت

سایت‌های وبلاگی، نمونه کارهای شخصی، صفحات فرود (Landing Pages) و یا فروشگاه‌هایی که محصولات و محتوای‌ آن ها به‌ ندرت تغییر می‌کند، با قابلیت SSG در Next بسیار سریع و سبک می‌شوند. حتی با قابلیت Incremental Static Regeneration (ISR)، امکان به‌روزرسانی هوشمند و تدریجی محتوا نیز فراهم است.

در نهایت، Next JS ابزاری قدرتمند برای کسانی است که به دنبال ساخت وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌هایی سریع، مدرن، منظم و بهینه برای موتورهای جستجو هستند. اما اگر هنوز در انتخاب بین React و Next سردرگم هستید و مطمئن نیستید کدام را ابتدا یاد بگیرید، در بخش بعدی به این سوال هم خواهیم پرداخت.

پیشنهاد تصویر : باز هم تصویر مقایسه دو لوگو و تیتر اول کدام را یاد بگیریم ؟ نکست یا ری اکت ؟

یادگیری React یا Next؛ اول کدوم؟

یکی از سوال‌هایی که ممکن است در ابتدای مسیر یادگیری برای شما پیش بیاید این است که بهتر است اول React را یاد بگیرم یا مستقیم سراغ Next بروم؟ هرچند که Next JS بر پایه React ساخته شده و هر دو اشتراکات زیادی دارند، اما ترتیب یادگیری این دو ابزار اهمیت زیادی در موفقیت و سرعت پیشرفت شما خواهد داشت.

اول React؛ پایه را محکم بسازید

قبل از ورود به دنیای Next JS، ابتدا با React شروع کنید و اصول پایه‌ای مثل کامپوننت‌ها، stateها، hookها و چرخه حیات (Lifecycle) را خوب یاد بگیرید. در واقع React نقش پایه و بنیان را برای همه‌ی فریم‌ورک‌ها و ابزارهای دیگری که روی آن ساخته شده‌اند دارد. بنابراین تسلط خوب به React باعث می‌شود تا درک عمیق‌تر و بهتری از Next داشته باشید و عملا بدون یادگیری ReactJs شما نمیتونید NextJs رو یاد بگیرید

Next؛ گام بعدی برای رشد بیشتر

بعد از تسلط اولیه بر React، زمانی است که می‌توانید با خیال راحت به سراغ Next JS بروید. در این مرحله، یاد می‌گیرید که چگونه از ویژگی‌های قدرتمند Next مثل رندر سمت سرور (SSR)، تولید صفحات استاتیک (SSG) و مدیریت بهینه‌ مسیریابی استفاده کنید. از آنجایی که Next بسیاری از مسائل را ساده‌تر می‌کند، در این مرحله تجربه‌ای متفاوت و لذت‌بخش خواهید داشت و سرعت توسعه‌ی اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌هایتان به شکل چشمگیری افزایش پیدا می‌کند.

آیا می‌توانم مستقیماً با Next شروع کنم؟

بدون یادگیری React، یاد گرفتن Next ممکن نیست! چون Next در واقع یه فریم‌ورکه که روی React ساخته شده و همه‌ی ساختارش بر پایه‌ی مفاهیم React مثل کامپوننت‌ها، props، state و … بنا شده. اگه اینا رو ندونید، نه فقط Next رو متوجه نمیشید، بلکه ممکنه تو کدنویسی هم دچار سردرگمی و اشتباه بشید.

پیشنهاد مسیر یادگیری

یک مسیر پیشنهادی خوب برای شما این است که ابتدا به سراغ یادگیری جاوا اسکریپت و سپس React بروید. بعد از این‌که اصول React را به‌خوبی درک کردید و چند پروژه خوب و قابل قبول بازار انجام دادید، به سراغ Next JS رفته و از امکانات پیشرفته‌تر آن استفاده کنید. این مسیر هم منطقی است و هم باعث می‌شود تا در طول یادگیری با چالش‌های کمتری مواجه شوید و عمیق‌تر یاد بگیرید.

جمع‌بندی نهایی؛ فراتر از یک انتخاب فنی!

انتخاب بین React و Next در واقع انتخاب بین دو مسیر متفاوت نیست؛ چون برای تبدیل شدن به یک برنامه‌نویس فرانت‌اند حرفه‌ای، یادگیری هر دو کاملاً ضروریه. React پایه‌ و اساس یادگیری کامپوننت‌محور و اصول فرانت‌اند مدرنه، و بدون اون اصلاً نمی‌تونید وارد دنیای Next بشید. از طرفی Next با ساختاردهی هوشمند و قابلیت‌های قدرتمندش، کمک می‌کنه پروژه‌هاتون رو سریع‌تر و حرفه‌ای‌تر بسازید.

پس به جای اینکه بخوایم یکی رو به‌جای دیگری انتخاب کنیم، بهتره این‌طور نگاه کنیم: React قدم اول شماست، و Next گام بعدی برای ساخت اپلیکیشن‌های واقعی و جدی.

ابزارها دائماً در حال تغییرن، ولی چیزی که همیشه موندگاره، دیدگاه شماست. این‌که بتونید انتخاب درستی براساس هدف پروژه‌هاتون داشته باشید، دقیقاً همون چیزیه که شما رو از یه کدنویس ساده، به یه توسعه‌دهنده‌ی باهوش و آینده‌دار تبدیل می‌کنه.