وب اپلیکیشن چیست؟

وب اپلیکیشن چیست و چه نقشی در دنیای دیجیتال امروزی به عهده دارد؟ بسیاری از کسب‌وکارها برای برقراری ارتباط با مشتریان خود به روشی مقرون‌به‌صرفه به اینترنت متکی هستند. آن‌ها از طریق اینترنت می‌توانند اطلاعات را به اشتراک بگذارند و تراکنش‌ها را به سرعت و ایمن انجام دهند. با این حال، برای مؤثر بودن این ارتباط، کسب‌وکارها باید داده‌های لازم را جمع‌آوری و ذخیره کنند و بتوانند آن را پردازش کنند تا نتایج مفیدی را برای کاربران ارائه دهند. برای دستیابی به این هدف امروزه بسیاری از کسب و کارها از چیزی به نام وب اپلیکیشن استفاده می‌کنند. امروز به‌خصوص یادگیری و سرمایه‌گذاری روی آموزش PWA یا اپلیکیشن‌های وب پیشرو اهمیت زیادی برای توسعه‌دهندگان دارد.

برنامه‌های کاربردی وب یا همان وب اپلیکیشن‌ها از انواع مختلفی از اسکریپت‌ها برای مدیریت داده‌ها و نمایش اطلاعات استفاده می‌کنند. اسکریپت‌های سمت سرور مانند PHP و ASP ذخیره و بازیابی داده‌ها را انجام می‌دهند، در حالی که اسکریپت‌های سمت سرویس‌گیرنده مانند جاوا اسکریپت و HTML برای نمایش اطلاعات به کاربران استفاده می‌شوند. این برنامه‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا از طریق فرم‌های آنلاین، سبد خرید و سایر ویژگی‌ها با شرکت تعامل داشته باشند. در این مطلب از مجله سبز لرن در رابطه با اینکه وب اپلیکیشن چیست، تاریخچه آن، مزایا و معایب، نحوه کار و غیره این برنامه اطلاعاتی مفید و کاربردی ارائه خواهیم کرد.

وب اپلیکیشن چیست؟

برنامه وب یا وب اپلیکیشن نوعی نرم‌افزار کاربردی است که نیازی به نصب ندارد و در عوض می‌توان از یک سرور راه دور از طریق مرورگر وب به آن دسترسی داشت. برنامه‌های کاربردی وب برای تعامل ساخته‌شده‌اند و به کاربران اجازه می‌دهند داده‌ها را بین مرورگر و وب سرور ارسال و مصرف کنند. این تعامل می‌تواند به سادگی ورود به حساب کاربری یا به پیچیدگی پرداخت‌های اینترنتی باشد.

هر سرویسی که از طریق اینترنت ارائه شود، نوعی برنامه وب محسوب می‌شود. نمونه‌هایی از برنامه‌های کاربردی وب عبارت‌اند از فرم‌های آنلاین، سبد خرید، پلتفرم‌های پخش ویدئو، سایت‌های رسانه‌های اجتماعی، بازی‌ها و خدمات ایمیل. بسیاری از برنامه‌های کاربردی وب امروزه برای کارهایی ایجاد می‌شوند که به طور سنتی نیازی به دسترسی آنلاین نداشتند، مانند ابزارهای ویرایش متن، ابزارهای ویرایش عکس و غیره.

برنامه‌های کاربردی وب یا همان وب اپلیکیشن‌ها از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلفی برای رابط‌های کاربری خود برای عملیات سمت سرور خود که داده‌ها را ذخیره و بازیابی می‌کند، استفاده می‌کنند. زبان‌هایی مانند HTML، CSS و جاوا اسکریپت برای قسمت برنامه‌نویسی فرانت‌اند مورداستفاده قرار می‌گیرند زیرا توسط مرورگرهای اصلی پشتیبانی می‌شوند. برای قسمت برنامه‌نویسی بک‌اند، گزینه‌های رایج PHP و ASP.NET موجود هستند. برخلاف برنامه‌های موبایل، برنامه‌های وب اغلب دارای کیت‌های توسعه استاندارد نیستند، بنابراین توسعه‌دهندگان انعطاف بیشتری در انتخاب زبان‌های برنامه‌نویسی سمت سرور دارند.

تاریخچه توسعه وب اپلیکیشن‌ها

حال با این موضوع که وب اپلیکیشن چیست آشنا شدیم نگاهی به گذشته و تاریخچه این‌گونه برنامه‌های کاربردی هم خالی از لطف نیست. در روزهای اولیه اینترنت، برنامه‌های کاربردی وب بسیار ساده و ابتدایی بودند زیرا هر صفحه وب ثابت بود. کاربران اطلاعاتی را از وب سرور درخواست کرده و سپس داده‌ها را برای پردازش به سرور برنامه وب ارسال می‌کردند. با این حال، این فرآیند کند و ناکارآمد بود، زیرا هر زمان که کاربر با سایت تعامل داشت، نیاز به بارگیری مجدد کل صفحات وب داشت.

در سال 1995، نت اسکیپ جاوا اسکریپت را منتشر کرد که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌داد عناصر پویا را به صفحات وب اضافه کنند. این باعث شد تا تجربه کاربر سریع‌تر و تعاملی‌تر شود، زیرا با استفاده از آن کاربران می‌توانستند عناصر را بدون نیاز به بارگذاری مجدد صفحه نشان داد یا پنهان کنند. معرفی Macromedia Flash در سال 1996 با فعال کردن انیمیشن‌های چندرسانه‌ای بدون درخواست دائمی سرور، قابلیت‌های برنامه‌های وب را بیشتر و جذاب‌تر کرد.

برنامه‌های کاربردی وب با معرفی زبان جاوا در سال 1999 پیچیده‌تر شدند. با این حال، تعامل واقعی با AJAX (جاوا اسکریپت ناهم‌زمان + XML) در سال 2005 وارد دنیای این‌گونه برنامه‌ها شد. AJAX به برنامه‌های کاربردی وب اجازه داد تا داده‌ها را با سرورها بدون بارگیری مجدد کل صفحات مبادله کنند که منجر به تجربه کاربر روان‌تر شد.

HTML5 که در سال 2008 منتشر شد، با معرفی ویژگی‌های جدید و بهبود عملکرد، قابلیت‌های برنامه وب را بیشتر بهبود بخشید. علاوه بر این، رابط‌های عملکرد برنامه کاربردی وب (API) ارتباط بین برنامه‌های نرم‌افزاری مختلف را از طریق اینترنت ساده می‌کند. این پیشرفت‌ها برنامه‌های وب را سریع‌تر، کاربردی‌تر و توسعه و استفاده را برای توسعه‌دهندگان و کاربران نهایی آسان‌تر کرده است.

وب اپلیکیشن چگونه کار می‌کند؟

مسئله مهم دیگری که پیرامون کار با وب اپلیکیشن‌ها اهمیت دارد این است که کار وب اپلیکیشن چیست و این برنامه چگونه کار می‌کند؟ برنامه‌های کاربردی وب با استفاده از زبان‌هایی مانند جاوا اسکریپت و HTML ساخته می‌شوند که توسط مرورگرهای وب قابل درک هستند. برخی از برنامه‌های وب برای کار به کمک سرور نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر نیازی به کمک سرور ندارند.

برای اینکه یک برنامه وب کار کند، به چند چیز نیاز دارد: یک وب سرور برای رسیدگی به درخواست‌های کاربران، یک سرور برنامه برای انجام وظایفی که کاربران درخواست می‌کنند و گاهی اوقات یک پایگاه داده برای ذخیره اطلاعات. انواع مختلفی از سرورهای کاربردی مانند ASP.NET، ASP، ColdFusion، PHP و JSP وجود دارد.

در اینجا نحوه عملکرد برنامه وب معمولی آمده است:

1. کاربر با کلیک کردن روی دکمه یا تایپ کردن آدرس وب، چیزی را درخواست می‌کند.
2. درخواست به وب سرور می‌رود.
3. وب سرور درخواست را به سرور برنامه مناسب ارسال می‌کند.
4. سرور برنامه کاری را انجام می‌دهد که کاربر خواسته است، مانند دریافت اطلاعات از پایگاه داده.
5. سرور برنامه نتایج را به سرور وب ارسال می‌کند.
6. وب سرور نتایج را به مرورگر کاربر ارسال می‌کند و روی صفحه‌ نمایش داده می‌شود.

مزایای وب اپلیکیشن چیست؟

سؤال مهم دیگری که ممکن است برای کاربران پیش بیاد سؤال در مورد مزایای وب اپلیکیشن است؛ اما مهم‌ترین مزایای وب اپلیکیشن چیست؟ در زیر فهرستی از این مزایا را آورده‌ایم:

• سازگاری با انواع پلتفرم: برنامه‌های وب را می‌توان در هر دستگاهی که مرورگر وب دارد، مانند رایانه، تبلت یا تلفن استفاده کرد.
• هزینه پیاده‌سازی کمتر: ساخت برنامه وب نیازی به زمان یا هزینه زیادی ندارد زیرا برای دستگاه خاصی ساخته نشده است.
• نگهداری آسان: برنامه‌های وب از زبان‌های کدنویسی رایج استفاده می‌کنند، بنابراین ساخت و نگهداری آن‌ها ساده است.
• عدم نیاز به مجوزهای تائید: برنامه‌های وب نیازی به مجوز از فروشگاه‌های برنامه ندارند، بنابراین توسعه‌دهندگان می‌توانند هر زمان که بخواهند آن‌ها را منتشر کنند.
• به‌روزرسانی‌های خودکار: کاربران همیشه آخرین نسخه برنامه وب را بدون نیاز به دانلود چیزی دریافت می‌کنند.

معایب وب اپلیکیشن

در بخش قبل فهمیدیم که مزایای وب اپلیکیشن چیست و چرا مردم از آن استفاده می‌کنند. در کنار مزایایی که وب اپلیکیشن‌ها ارائه می‌کنند دارای محدودیت‌ها و معایبی نیز هستند که فهرست معایب زیر بیانگر این واقعیت است:

• نیاز به اینترنت: کاربران برای استفاده از برنامه‌های وب باید آنلاین باشند که این ویژگی وب اپلیکیشن‌ها در صورت عدم اتصال به اینترنت می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
• پیدا کردن سخت: برنامه‌های وب در فروشگاه‌های برنامه نمایش داده نمی‌شوند، بنابراین کشف و استفاده از آن‌ها برای افراد عادی کمی دشوار است.
• ویژگی‌های محدود: برنامه‌های وب نمی‌توانند از همه ویژگی‌های دستگاه استفاده کنند، بنابراین ممکن است به‌اندازه سایر برنامه‌ها قابلیت و ویژگی نداشته باشند.
• کاربرپسندی ضعیف: از آنجایی که برنامه‌های وب از قوانین دستگاه پیروی نمی‌کنند، ممکن است بهترین تجربه را به کاربران ارائه نکنند و رابط چندان کاربرپسندی نداشته باشند.

تفاوت بین وب‌سایت و وب اپلیکیشن چیست؟

یکی از سؤالات رایجی که امکان دارد ذهن مخاطبان را درگیر کند سؤال در مورد تفاوت‌های وب‌سایت و وب اپلیکیشن است اما دقیقاً تفاوت وب‌سایت و وب اپلیکیشن چیست؟ اصطلاحات وب‌سایت و برنامه وب اغلب به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند اما رسالتی متفاوت در دنیای دیجیتالی امروزی دارند.

وب‌سایت معمولاً شامل مجموعه‌ای از صفحات به هم پیوسته است که کاربر از طریق مرورگر وب به آن‌ها دسترسی پیدا می‌کند و در درجه اول برای نمایش اطلاعات این‌گونه برنامه‌ها به وجود آمده‌اند. از سوی دیگر، وب اپلیکیشن نوعی برنامه نرم‌افزاری است که بر روی سرور وب اجرا می‌شود و از طریق مرورگر وب قابل دسترسی است و ویژگی‌ها و عملکردهای تعاملی را به کاربران ارائه می‌دهد.

در حالی که وب‌سایت بر ارائه محتوا متمرکز است، هدف غایی و مهم وب اپلکیشن، توانایی برقراری ارتباط و تعامل با کاربران است. برنامه‌های کاربردی وب، هم از نظر ساختار و هم از نظر ویژگی‌هایی که ارائه می‌دهند، پیچیده‌تر از وب‌سایت‌های استاتیک هستند.

معماری وب اپلیکیشن‌ها

برنامه‌های کاربردی وب معمولاً با لایه‌های متفاوتی برای مدیریت کارآمد جریان داده‌ها ساخته می‌شوند. رایج‌ترین طرح شامل سه لایه است: لایه ارائه (مرورگر وب)، لایه برنامه (سرور) و لایه ذخیره‌سازی (پایگاه داده). هر لایه وظایف خاص خود را دارد، مانند مدیریت تعامل با کاربر، پردازش داده‌ها و ذخیره اطلاعات به صورت ایمن.

گاهی اوقات، برنامه‌های کاربردی وب بسیار پیچیده می‌شوند و به لایه‌های اضافی برای مدیریت مؤثر این پیچیدگی نیاز دارند. به عنوان مثال، یک لایه یکپارچه‌سازی می‌تواند بین لایه‌های برنامه و ذخیره‌سازی معرفی شود تا راهی ثابت برای دسترسی به داده‌ها فراهم کند که به جداسازی تغییرات لایه ذخیره‌سازی از تأثیرگذاری بر لایه برنامه کمک می‌کند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فناوری مورداستفاده در برنامه‌های وب مورد علاقه خود و اینکه دقیق بفهمید که معماری آن وب اپلیکیشن چیست، می‌توانید افزونه Wappalyzer Chrome را نصب کنید. این افزونه به شما امکان می‌دهد فهرستی از فناوری‌های مختلف مورداستفاده در وب اپلیکیشن مد نظر را مشاهده کرده و بینش‌هایی را در مورد معماری آن ارائه دهید.

برنامه وب پیشرو (PWA)

برنامه‌های وب پیشرو یا به اصطلاحی عامیانه‌تر وب اپلیکیشن‌های پیش‌رونده (PWA) برای پر کردن شکاف بین برنامه‌های وب و برنامه‌های بومی ایجاد شدند. آن‌ها ویژگی‌های پیشرفته‌ای مانند عملکرد آفلاین و ارائه نوتیفیکیشن، شبیه به برنامه‌های بومی ارائه می‌کنند. این در حالی است که این برنامه‌ها هنوز مستقیماً از طریق مرورگر وب بدون نیاز به دانلود یا نصب چیزی قابل دسترسی هستند.

PWA ها مزایایی مانند کار کردن به صورت آفلاین، ارسال نوتیفیکیشن به کاربر و پشتیبانی از حرکات لمسی را ارائه می‌دهند که آن‌ها را نسبت به برنامه‌های وب سنتی همه‌کاره‌تر می‌کند. با این حال، آن‌ها در حال حاضر فقط با Google Chrome کاملاً سازگار هستند، به این معنی که ممکن است برای کاربران iOS به خوبی کار نکنند.

نحوه ساخت وب اپلیکیشن

در مطالبی که تا به اینجای مطلب ارائه شد فهمیدیم که وب اپلیکیشن چیست، مزایا و معایب آن چه هستند و معماری آن چگونه است. در این بخش می‌خواهیم فرایند ساخت وب اپلیکیشن‌ها را مورد بررسی قرار دهیم. اگر علاقه‌مند به ایجاد برنامه وب خود هستید، این مراحل را باید دنبال کنید:

• ایده خود را برای برنامه وب انتخاب کنید.
• تحقیقات بازار را برای اطمینان از وجود تقاضا برای آن انجام دهید.
• عملکردهایی را که برنامه شما خواهد داشت را تعریف کنید.
• برنامه‌ریزی کنید که کاربران چگونه برنامه شما را پیمایش کرده و از آن استفاده کنند.
• یک طرح اولیه از برنامه خود به نام wireframe ایجاد کنید.

پس از انجام این مراحل، برنامه وب شما برای توسعه آماده است. برخلاف برنامه‌های تلفن همراه بومی، کیت توسعه نرم‌افزار (SDK) خاصی برای توسعه برنامه‌های وب وجود ندارد. در عوض، اکثر برنامه‌های وب با استفاده از ترکیبی از اسکریپت سمت سرور، مانند PHP و اسکریپت سمت سرویس‌گیرنده، مانند HTML و جاوا اسکریپت ساخته می‌شوند.

از آنجایی که بسیاری از توسعه‌دهندگان از قبل با این زبان‌های برنامه‌نویسی آشنا هستند و برنامه‌های وب معمولاً ویژگی‌های کمتری نسبت به برنامه‌های بومی دارند، معمولاً ساخت آن‌ها سریع‌تر و آسان‌تر است.

چند نمونه وب اپلیکیشن در دنیای واقعی

بعد از آنکه فهمیدیم وب اپلیکیشن چیست حال نوبت به بررسی چند نمونه واقعی مورد استفاده است. برنامه‌های وب در اشکال مختلفی مانند فرم‌های آنلاین، سبد خرید، پردازشگرهای کلمه، صفحات گسترده و خدمات ایمیل در دنیای واقعی وجود دارند. در ادامه برخی از وب‌اپلیکیشن‌های محبوب را بررسی کنیم.

1. جیمیل

جیمیل نوعی برنامه وب پرکاربرد است که به کاربران اجازه می‌دهد کارهایی بیش از خواندن ایمیل‌ها انجام دهند. کاربران می‌توانند ایمیل بنویسند، به آن‌ها پاسخ دهند و بایگانی کنند و همچنین با دیگران چت کنند. آن‌ها همچنین می‌توانند صندوق ورودی خود را باز کنند، پیام‌ها را به عنوان هرزنامه علامت‌گذاری کرده و ایمیل‌های مهم را ستاره‌دار کنند. برخلاف برنامه تلفن همراه، برنامه وب Gmail برای ایمیل‌های جدید نوتیفیکیشن ارائه نمی‌کند.

2. توییتر

برنامه وب پیشرو (PWA) توییتر (ایکس فعلی) جایگزینی سبک‌وزن برای اپلیکیشن موبایل خود ارائه می‌دهد. کاربران می‌توانند با استفاده از PWA توییت بنویسند، پست‌ها را لایک کنند، آن‌ها را ریتویت کرده و به توییت ها پاسخ دهند. با این حال، برخی از ویژگی‌ها مانند Fleets در برنامه وب در دسترس نیستند.

3. اوبر

اوبر برنامه وب خود را در سال 2017 دوباره طراحی کرد تا اطمینان حاصل کند که کاربران می‌توانند از هر دستگاه و با هر سرعت شبکه‌ای از اوبر استفاده کنند. برنامه وب، m.uber، با تمام مرورگرهای مدرن سازگار است و حتی در شبکه‌های کندتر به سرعت بارگیری می‌شود.

4. استارباکس

استارباکس در سال 2017 یک سیستم سفارش PWA را توسعه داد تا تجربه‌ای سریع و پاسخگو برای کاربران، به‌ویژه کسانی که دسترسی چندان خوبی به اینترنت ندارند، ارائه دهد. PWA ی استارباکس به مشتریان این امکان را می‌دهد تا تعاملی نسبتاً خوب با این شرکت برقرار کنند.

آموزش ساخت وب اپلیکیشن به رویکردی ساده

افزایش استفاده از اینترنت در بین شرکت‌ها و افراد بر نحوه اداره کسب‌وکارها تأثیر گذاشته است. این امر منجر به پذیرش گسترده برنامه‌های کاربردی وب شده است زیرا شرکت‌ها از مدل‌های سنتی به مدل‌های مبتنی بر ابر و شبکه تغییر می‌کنند. برنامه‌های کاربردی وب به کسب‌وکارها این توانایی را می‌دهند که عملیات خود را ساده کنند، کارایی را افزایش دهند و هزینه‌ها را کاهش دهند.

این برنامه‌های آنلاین مانند کلاینت‌های ایمیل، پردازشگرهای کلمه، صفحات گسترده و سایر برنامه‌ها عملکردی مشابه نسخه‌های دسکتاپ ارائه می‌کنند. با این حال، آن‌ها مزیت دیگری دارند که در چندین پلتفرم کار می‌کنند، دسترسی وسیع‌تری دارند و به راحتی از هر کجا قابل دسترسی هستند.

در مطلب فوق از مجله سبز لرن در رابطه با اینکه وب اپلیکیشن چیست از ابعاد گوناگونی مطالبی ارائه دادیم. اگر دوست دارید که وب اپلیکیشن‌ها را از لحاظ فنی و نحوه ساخت مورد بررسی قرار دهید، فقط خواند مقالات کافی نیست و باید برای این امر آموزش ببینید. برای این هدف سبز لرن با آماده کردن یکی از بهترین دوره‌های ساخت وب‌اپلیکیشن‌های پیشرو درصدد آن است تا کاربران را با رویکردی پروژه محور و عملی برای ساخت این اپلیکیشن‌ها آماده کند. هم‌اکنون می‌توانید از طریق دوره آموزش ساخت PWA برای دستیابی به این هدف اقدام کنید.