حمله CSRF چیست و چطور با آن مقابله کنیم؟

امنیت وب یکی از مهمترین چالشهایی دنیای دیجیتال در عصر حاضر است که کاربران و توسعهدهندگان وب با آن مواجه هستند. با افزایش تعداد حملات سایبری، دانستن خطرات و تهدیدات موجود بر روی وبسایتها از اهمیت ویژهای برخوردار است. حمله Csrf یکی از این تهدیدات رایج در حوزه سایبری است که بهطور خاموش و در سایه کاربرانی عمل میکند که به وبسایتهای مختلف اعتماد دارند. این حمله به سادگی میتواند اعتماد کاربران را زیر سوال ببرد و اطلاعات حساس آنها را به خطر بیندازد.
در این مقاله از مجله سبزلرن قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که Csrf چیست؟ و نمونههایی از وقوع این حمله و راههای پیشگیری از آن را بیان کنیم. اگر به امنیت وبسایت خود اهمیت میدهید یا جزو فعالان حوزه سایبری هستید، مطالعه این مقاله به شما کمک میکند تا نگاهی عمیقتر به CSRF داشته باشید و با راههای جلوگیری از آن آشنا شوید.
CSRF چیست؟
CSRF یک نوع حمله وب است و مخفف عبارت “Cross-Site Request Forgery” میباشد که در آن یک مهاجم میتواند با فریب کاربر، اقدام به ارسال درخواستهای ناخواسته به یک وبسایت کند که کاربر در آن وارد شده است. در این حمله مهاجم از اعتماد کاربر به وبسایت هدف سوءاستفاده کرده و اطلاعات شخصی کاربر در آن وبسایت را بهدست میآورد. بنابراین اگر بخواهیم به سوال Csrf چیست؟ پاسخ دهیم باید این حمله را یک روش جعل درخواست معرفی کنیم که معمولا در وبسایتهای خاص رخ میدهد.
بهعنوان مثال فرض کنید که یک بانک نقل و انتقالات را با استفاده از درخواستهای GET پردازش میکند. برای ارسال 30 تومان به یک گیرنده، کاربر ممکن است درخواست زیر را ارسال کند:
http://bank.com/transfer?recipient=Keyvan&amount=30
این درخواست شامل کوکی جلسهای است که هویت کاربر را مشخص میکند. حال، یک مهاجم میتواند کاربر را ترغیب کند تا روی لینکی کلیک کند که به شکل زیر باشد:
http://bank.com/transfer?recipient=Hacker&amount=300000
چون کاربر قبلا وارد وبسایت بانک شده است، مرورگر وی کوکی را با درخواست ارسال میکند و بانک نیز این درخواست را بهعنوان یک درخواست معتبر که از سوی کاربر ارسال شده میپذیرد. در نتیجه انتقال وجه به حساب مهاجم انجام میشود، بدون اینکه کاربر از این موضوع آگاه باشد!
پیشنهاد مطالعه: حمله ddos چیست؟
حمله CSRF چطور اتفاق میافتد؟
جعل درخواست فراوبگاهی یا CSRF زمانی رخ میدهد که یک کاربر به یک وبسایت خاص مانند یک درگاه بانک یا شبکه اجتماعی خاصی وارد شده و در حال تعامل با آن است. در این حین کاربر ممکن است بهطور ناخواسته روی یک لینک یا دکمه در یک وبسایت مخرب یا یک ایمیل مشکوک کلیک کند. این لینک یا دکمه به گونهای طراحی شده است که یک درخواست HTTP مانند ارسال فرم یا تغییر تنظیمات به وبسایت هدف ارسال کند، بدون اینکه کاربر از این اقدام آگاه باشد. حمله CSRF معمولا از یک درخواست GET یا یک درخواست POST آغاز میشود.
وبسایت هدف نیز در این شرایط بهدلیل اینکه درخواست ارسال شده همراه با کوکیهای کاربر است و این درخواست را معتبر در نظر گرفته و آن را اجرا میکند. در نتیجه کاربر بدون اطلاع و رضایت خود ممکن است اقداماتی انجام دهد که هیچگاه قصد انجام آنها را نداشته است! در واقع حمله CSRF باعث میشود تا برنامههای تحت وب نتوانند بین درخواستهای واقعی کاربر و درخواست جعلی تمایزی قائل شوند و با حملات CSRF معمولا به دام میافتند.
پیشنهاد دوره: آموزش پایتون سیاه
تفاوت XSS و CSRF چیست؟
تفاوت XSS و CSRF در نوع هدف و روش حمله است. در XSS مهاجم با تزریق کدهای مخرب به صفحات وب که معمولا از نوع JavaScript است، این کدها را در مرورگر قربانی اجرا میکند تا اطلاعات حساس مثل کوکیها یا دادههای کاربری را سرقت کند. اما در CSRF، مهاجم بدون دخالت مستقیم کاربر از اعتبار و کوکیهای کاربر سو استفاده کرده و درخواستهای مخربی را به وبسایت ارسال میکند، که ممکن است شامل تغییر تنظیمات یا انجام تراکنشهای غیرمجاز باشد.
ویژگی | XSS | CSRF |
نوع حمله | تزریق کدهای مخرب در مرورگر کاربر | ارسال درخواستهای مخرب به سرور |
هدف | سرقت اطلاعات کاربر (مثل کوکیها) | انجام عملیات غیرمجاز با اعتبار کاربر |
محل اجرا | مرورگر کاربر | سرور وبسایت |
روش حمله | اجرای کد مخرب در سمت کاربر | جعل درخواست از طرف کاربر |
تاثیر بر روی کاربر | کاربر به صورت مستقیم مورد حمله قرار میگیرد | درخواست بدون اطلاع کاربر ارسال میشود |
حمله CSRF میتواند چه تاثیراتی داشته باشد؟
تاثیرات حمله CSRF بستگی به سطح دسترسی کاربر و حساسیت وبسایت هدف دارد و میتواند از ایجاد اختلالهای کوچک تا خسارتهای مالی و اعتباری قابل توجه متغیر باشد. دامنه تاثیرات یک حمله CSRF میتواند بسیار گسترده و در سطوح مختلف خطرناک باشد، این حملات زمانی برای کاربر ترسناک میشود که اطلاعاتی مانند رمز حساب بانکی، اطلاعات هویتی یا رمز دوم کارت بانکی وی افشا شود. بهصورت کلی اصلیترین
- تغییرات غیرمجاز در حساب کاربری: مهاجم میتواند بهطور مخفیانه اطلاعات حساب کاربری مانند رمز عبور، ایمیل مرتبط، یا اطلاعات پروفایل را تغییر دهد. این اقدامات در نهایت میتواند به افشا شدن اطلاعات حساب کاربر و دسترسی مهاجم به آن منجر شود.
- انتقال وجه در سیستمهای مالی: در وبسایتهای بانکی یا سیستمهای پرداخت آنلاین، مهاجم میتواند بدون اطلاع کاربر درخواست انتقال وجه از حساب کاربر به حساب دیگری را ثبت نماید.
- عملیات مخرب در شبکههای اجتماعی: مهاجم میتواند پستهای نامناسب یا پیامهایی را به جای کاربر ارسال کند که ممکن است شهرت و اعتماد کاربر را در شبکههای اجتماعی خدشهدار نماید.
- حذف یا تغییر دادهها: مهاجم با حمله CSRF میتواند دادههای مهم را در حساب کاربر حذف یا تغییر دهد.
- دستکاری تراکنشهای تجاری: در پلتفرمهای مربوط به خدمات کسبوکارهای الکترونیک CSRF میتواند باعث دستکاری سفارشات، لغو خریدها یا تغییر آدرس ارسال کالا شود. این موضوع باعث میشود تا فروشگاه یا صاحب آن کسب و کار الکترونیکی مجبور به پرداخت خسارت به مشتریان خود شود و اعتبار وبسایت آن بیزینس نیز زیر سوال میرود.
دلیل اصلی حمله CSRF چیست؟
ضعف در اعتبارسنجی درخواستهای کاربر از جمله آسیبهای حمله CSRF است که باعث میشود یک وبسایت نتواند تشخیص دهد که آیا درخواست توسط کاربر معتبر ارسال شده یا بهطور مخرب از طریق یک سایت دیگر ساخته شده است. عدم استفاده از توکنهای CSRF یا اعتبارسنجی ضعیف باعث میشود که مهاجم بتواند با ارسال درخواستهای جعلی از مجوزهای کاربر سوءاستفاده کند. عدم استفاده صحیح از کوکیها با ویژگی SameSite و تکیه بر مکانیزمهای ناامن احراز هویت، خطر این حمله را چند برابر بیشتر میکند.
چطور از حملات CSRF جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از حمله CSRF باید از مکانیزمهایی استفاده شود که هر درخواست ارسالی از سمت کاربر به سرور را اعتبارسنجی کند و مطمئن شود که از منبع قابل اعتمادی است. یکی از موثرترین روشها استفاده از توکنهای مخصوص CSRF است که به هر درخواست فرم ضمیمه میشود و سرور صحت آن را بررسی میکند. جلوگیری از ارسال درخواستها از سایتهای ناشناس با استفاده از سیاستهای امنیتی (CSP) نیز از جمله راهکارهای موثر برای مقابله با حمله CSRF است. بهصورت کلی راهکارهای جلوگیری از حملات CSRF به شرح زیر است:
- استفاده از توکن CSRF: توکنی تصادفی و منحصر بهفرد برای هر درخواست که درون فرمها یا URLها قرار داده میشود و سرور درخواستها را تنها در صورتی قبول میکند که این توکن در درخواستها وجود داشته باشد. این روش مطمئنترین راهکار برای جلوگیری از حملات CSRF است.
- محدود کردن کوکیها به SameSite: با تنظیم ویژگی SameSite در کوکیها، از ارسال کوکیها در درخواستهای خارجی جلوگیری میشود.
- تایید مبدا (Referer Validation): وبسایتها میتوانند مبدا (Referer) درخواستها را بررسی کنند تا از ارسال درخواستها از دامنههای مشکوک جلوگیری شود.
نتیجهگیری
با توجه به تهدیدات روزافزون سایبری و پیچیدگی حملات CSRF، آگاهی و پیشگیری از این حملات ا برای هر کاربر و توسعهدهنده وب ضروری است. در این مقاله به بررسی جزئیات حمله CSRF ، روشهای وقوع آن و تفاوتش با دیگر حملات سایبری پرداختیم. برای محافظت از وبسایتها و اطلاعات حساس خود در برابر این تهدیدات، میتوانید در دورههای امنیت سایبری آکادمی سبزلرن شرکت کنید و مهارتهای لازم را برای مقابله با این حملات کسب کرده و از اعتبار وبسایت خود محافظت کنید.
نظری برای این مقاله ثبت نشده است